(အလုပ္အကိုင္အခြင္႕အလမ္းႏွင္႕ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ စီးပြားေရးစကားဝိုင္း)
ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးသည္ အလြန္အေရးႀကီးသည္။ ႏိုင္ငံအတြင္း က႑စံုတြင္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ လုပ္သားအရင္းအျမစ္မ်ား အားေကာင္းၿပီး အရည္အေသြးျပည့္ဝသည့္ လုပ္သားမ်ားေပၚထြက္မွသာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္ရာ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းႏွင့္ ကုန္ထုတ္စြမ္းအား ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ စီးပြားေရးစကားဝိုင္းကို ၾသဂုတ္ ၂၁ ရက္က ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာ့အသံႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားတြင္ ဆက္လက္က်င္းပခဲ့သည္။
စကားဝိုင္းတြင္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ရခိုင္တိုင္းရင္း သားလူမ်ဳိးေရးရာဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္၊ အလုပ္သမား၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန အလုပ္သမားေရးရာဆိုင္ရာ အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ဦးမ်ဳိးေအာင္၊ အလုပ္သမားၫႊန္ၾကားေရးဦးစီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးဝင္းရွိန္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကုန္သည္ႏွင့္ စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းခ်ဳပ္မွ ဦးထြန္းထြန္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံျပည္ပအလုပ္အကိုင္ေအဂ်င္စီမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးပီတာၫြန္႔ေမာင္တို႔က ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
(ယမန္ေန႔မွ အဆက္)
အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ဦးမ်ဳိးေအာင္။ ။ ကြၽန္ေတာ္က ေတာ့ ကုန္ထုတ္ စြမ္းအားေတြ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ လုပ္ငန္းခြင္ ေအးခ်မ္း သာယာမႈရွိဖို႔လည္း လိုအပ္တယ္လို႔ ျဖည့္စြက္ေျပာၾကား လိုပါတယ္။ ဒီလိုေအးခ်မ္းသာယာဖို႔အတြက္ အလုပ္ရွင္ ေရာ၊ အလုပ္သမားေရာ အလုပ္သမားေရးရာဆိုင္ရာ၊ လုပ္ငန္းခြင္ေရးရာဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြကိုလည္း သိနားလည္ဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ေပးအပ္ရမယ့္ အခြင့္အေရးေတြကို အျပည့္အဝေပးအပ္သင့္တယ္လို႔လည္း ျမင္ပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာလည္း ဘယ္လိုျပႆနာ၊ ဘယ္လိုအျငင္းပြားမႈ ျဖစ္ျဖစ္ စားပြဲဝိုင္းအဆင့္ဆင့္ ေဆြးေႏြးတာဟာ မွန္ကန္တဲ့ ေျဖရွင္းမႈလို႔ ေျပာလိုပါတယ္။ အျငင္းပြားမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ အတြက္ ယႏၲရားႀကီးရွိပါတယ္။
ဆႏၵျပေနမယ္ဆိုရင္
စက္႐ံုတိုင္းမွာ ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းေရးအဖြဲ႕ေတြရွိတယ္။ သူတို႔ေတြက မန္ေနဂ်ာ၊ အလုပ္ရွင္တို႔နဲ႔ အဆင့္ဆင့္ ညႇိႏိႈင္းဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ျပႆနာရွိတိုင္း လမ္းေပၚထြက္ၿပီး ဆႏၵျပေနမယ္ဆိုရင္ ကုန္ထုတ္စြမ္းအား တိုးတက္ဖို႔ ေနေနသာသာ လုပ္ငန္းခြင္ေအးခ်မ္းဖို႔မေျပာနဲ႔ အလုပ္ အကိုင္တည္ၿမဲဖို႔ကိုပါ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္တယ္ဆိုတာ အလုပ္သမားေတြ သိေစလိုပါတယ္။
ကိုထြန္းထြန္း ေဆြးေႏြးသြားခဲ့သလိုပါပဲ၊ အမ်ဳိးသား အဆင့္ ကြၽမ္းက်င္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈစံသတ္မွတ္ခ်က္NSSA ရဲ႕ စစ္ေဆးမႈေလးေတြကို ေျပာျပလိုပါတယ္။ အဲဒီမွာ ကြၽန္ေတာ္က ဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္ယူထားပါတယ္။ စစ္ေဆးတဲ့ေနရာမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔က သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ကို ေလွ်ာ့ထားတာ လံုးဝမရွိပါဘူး။ လူ ၁ဝဝ ေျဖလို႔ လူ ၁ဝဝ လံုး ဘယ္လိုမွ ေအာင္ျမင္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ ဥပမာ မၾကာေသးမီက ေလေအးေပးစက္ျပဳျပင္မႈကြၽမ္းက်င္ တဲ့ကေလးေတြ၊ သူတို႔က အျပင္က နာမည္ႀကီးလုပ္ငန္း တစ္ခုမွာ အလုပ္လုပ္ေနၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔က အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္လိုခ်င္တဲ့အတြက္ လာၿပီးစစ္ေဆးခံၾကပါတယ္။ လာေျဖတာက ၂၄ ဦးရွိၿပီး ၁၉ ဦးေအာင္ျမင္ပါတယ္။ က်န္တဲ့သူေတြက သူတို႔ ဘာေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္သလဲဆိုတာ Complain လုပ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ အျပင္မွာ Professional အသက္ေမြးေနၾကသူေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြၽမ္းက်င္မႈSkillsေတြ သတ္မွတ္တဲ့အခါ အလုပ္အကိုင္ ေတြကို သတ္မွတ္တဲ့အခ်ိန္အတြင္းမွာ သပ္သပ္ရပ္ရပ္နဲ႔ စံခ်ိန္စံၫႊန္းမီမီနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံႏႈန္းေတြ ထားပါတယ္။ ဒါကိုလည္း NSSA ထုတ္ေပးေရး အဖြဲ႕က စနစ္တက်နဲ႔ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးထြန္းထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ လက္ေတြ႕မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ဥပေဒေတြ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္း ေတြ ထုတ္ျပန္တဲ့အခါ အမွန္တကယ္ အသံုးတည့္ရဲ႕လား၊ လက္ေတြ႕မွာ အဆင္ေျပႏိုင္မလားဆိုတာေတြ စစ္တမ္းေတြ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အခု ျဖစ္ေနတာက ဥပေဒတစ္ခုထုတ္လိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေသေသခ်ာခ်ာImpalement လုပ္ႏိုင္ျခင္း၊ မလုပ္ႏိုင္ျခင္းက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရန္ကုန္ကလူေတြ ပိုၿပီးသိႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဥပမာ လူကူး မ်ဥ္းက်ားမွာ ေမာ္ေတာ္ကားရပ္ရမယ္ဆိုတာ ကိုယ့္တိုင္းျပည္မွာ မသိသလို ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ကားရွင္းမွ လူက ကူးႏိုင္ၾကတယ္။ ေျပာင္းျပန္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။
အေရးယူ မေျဖရွင္းတဲ့အခါ
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ေသးေသး ေလးေတြကို အေရးယူ မေျဖရွင္းတဲ့အခါ ဘာမွမျဖစ္ဘူး၊ ဘာမွမျဖစ္ဘူးဆိုတာေတြမ်ားလာၿပီး အခ်ဳိ႕ Sectorေတြ မွာ အႀကီးႀကီးေတြ ျဖစ္လာရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥပေဒေတြ၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္ေတြ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းေတြဟာ တကယ္ လက္ေတြ႕က်င့္သံုးႏိုင္မလား၊ ေနာက္ကေန Rules of Law က လိုက္ႏိုင္မလား ဆိုတာေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ သံုးသပ္ၿပီးမွ ထုတ္ျပန္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တားျမစ္ခ်က္ နဲ႔ ဒဏ္ေၾကးက မေလ်ာ္ကန္ရင္ အဆင္မေျပႏိုင္ပါဘူး။
ဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္။ ။ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး မွာေတာ့ စည္ပင္သာယာ ဥပေဒလည္း ရေနပါၿပီ။ နည္းဥပေဒကိုလည္း ေရးဆြဲေန ပါၿပီ။ အဲဒါအရကေတာ့ အခု ကိုထြန္းထြန္း ေျပာသြား တာေတြ အေပၚမွာလည္း Action Plan ေတြ ပါလာပါ လိမ့္မယ္။ မီးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေျပာရရင္ အပူဆံုးလ ေမလ မွာေတာင္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအတြင္းမွာ မဂၢါဝပ္ ၁၅၄ဝ ေက်ာ္ ေပးအပ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလာမယ့္ ေႏြမွာလည္း ရန္ကုန္လွ်ပ္စစ္ ဘုတ္အဖြဲ႕ကေန မဂၢါဝပ္ ၁၆၂ဝ အထိ ေပးႏိုင္မယ္လို႔ YESC က အခုပဲေျပာပါတယ္။
တစ္ခုရွိတာက ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ မီးႀကိဳးေတြ အားနည္းခ်က္လည္း ရွိေနပါတယ္။ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို႔ အတြက္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕ကုိလည္း ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕က တင္ျပထားတာရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံ တိုင္းဟာ တိုးတက္မႈကို လွ်ပ္စစ္ဘယ္ေလာက္ သံုးစြဲသလဲ ဆိုတာနဲ႔ တိုင္းတာၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးမွာ အသုံးျပဳေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားက တစ္ႏုိင္ငံလုံးရဲ႕ ထက္ဝက္ေက်ာ္ ျဖစ္ေနတာမုိ႔ ဘယ္ေလာက္တုိးတက္သလဲ ဆုိတာ ၾကည့္ရင္ သိႏုိင္ပါတယ္။
အစီအစဥ္မွဴး။ ။ အခုလို အားလံုးစိတ္ပါလက္ပါနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးေပးေနၾက တာ ဝမ္းသာမိပါတယ္။ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့လည္း အလုပ္ အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ တိုးတက္ဖို႔နဲ႔ စီးပြားေရးအခြင့္ အလမ္းေတြ ျမင့္မားဖို႔အတြက္ ဝန္ႀကီးဌာနကေန တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာက ပံ့ပိုးေပးေနတဲ့အပိုင္းေတြကို လည္း ေျပာၾကားေစလိုပါတယ္။
ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးဝင္းရွိန္။ ။ အားလံုးက ကုန္ ထုတ္ စြမ္းအား တိုးတက္ေရးအတြက္ အေလးထားေဆြးေႏြးေနခဲ့ၾကတာပါ။ စံခ်ိန္မီတဲ့ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားေတြျဖစ္မွသာ အက်ဳိးအျမတ္ ရရွိၿပီး အဲဒီမွသာ အလုပ္သမားေတြလည္း ပိုၿပီးအဆင္ေျပ ႏိုင္မွာပါ။ ဒီေနရာမွာ ကြၽန္ေတာ္ေျပာခ်င္တာကNational Skills Standard Authority (NSSA) ျမန္မာႏိုင္ငံ လုပ္သားမ်ားကြၽမ္းက်င္မႈ စံသတ္မွတ္ျပ႒ာန္းေရးအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ျမန္မာလုပ္သားေစ်းကြက္နဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္လုပ္ငန္းအမ်ဳိးအစား ၃ဝ ကို လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။
စစ္ေဆးအကဲျဖတ္
အဆင့္အားျဖင့္ Level 1 မွ 4 အထိ ေလးဆင့္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ လာေရာက္ေျဖဆိုသူေတြဟာ ကြၽမ္းက်င္မႈရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ ကြၽမ္းက်င္လက္မွတ္ ရထားၿပီ ဆိုၿပီးေတာ့ ေပါ့ဆလို႔မရပါဘူး။ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကလည္း ကိုယ့္အလုပ္သမားေတြကို အၿမဲတမ္း အဆင္သင့္ျဖစ္ေန ေအာင္၊ ကြၽမ္းက်င္ေနေအာင္ လုပ္ေပးမွသာ ကုန္ထုတ္ စြမ္းအားေတြ တိုးတက္လာႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးဌာန က စက္မႈဇုန္ေတြမွာဆိုရင္ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုတိုင္း ေလ့က်င့္ေရးစင္တာေတြ ဖြင့္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားထားပါတယ္။ အစိုးရေရာ၊ ပုဂၢလိကအပါအဝင္ စစ္ေဆးအကဲျဖတ္ဌာန ၁ဝဝ ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။
စစ္ေဆးအကဲျဖတ္သူ ၄ဝဝ ေက်ာ္ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ ခဲ့ၿပီး ကြၽမ္းက်င္မႈလက္မွတ္အဆင့္ (၁)၊ (၂) ကို ၂ဝ၁၄-၂ဝ၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ကေန ယေန႔အထိ လုပ္သား ၇၂ဝဝ ေက်ာ္ စစ္ေဆးအကဲျဖတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး အဆင့္မီတဲ့ လုပ္သား ၆၂ဝဝ ေက်ာ္ကို လက္မွတ္ထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
အနာဂတ္အစီအမံအေနနဲ႔ ဝန္ႀကီးဌာနက ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး၊ ပဲခူး၊ စက္စဲနဲ႔ ပုသိမ္ၿမဳိ႕ေတြမွာ ေလ့က်င့္ေရး သင္တန္းေက်ာင္း ေျခာက္ခု ဖြင့္လွစ္ထားပါတယ္။ အဲဒီကေန ဂေဟဆက္သင္တန္း၊ လွ်ပ္စစ္သင္တန္း၊ ေလေအးေပးစက္တပ္ဆင္ျပဳျပင္တဲ့သင္တန္း စတဲ့ သင္တန္းမ်ားအျပင္ JICA နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လက္သမား သင္တန္း၊ ပန္းရန္သင္တန္းနဲ႔ သံခ်ည္သံေကြးသင္တန္းေတြ ကိုလည္း ပို႔ခ်ေပးေနပါတယ္။
ပဲခူး၊ မေကြးနဲ႔ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီးေတြမွာ သင္တန္းေက်ာင္းေတြ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေနပါတယ္။ လာမယ့္ႏွစ္မွာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္မႈစံျဖစ္တဲ့ သက္ႀကီးရြယ္အိုေစာင့္ေရွာက္ေရးအပါအဝင္ အျခား လုပ္ငန္းနယ္ပယ္အလိုက္ ကြၽမ္းက်င္မႈစာအုပ္ထုတ္ေဝဖို႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။
ကုန္ထုတ္လုပ္မႈျမႇင့္တင္ေရး
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု ေအာင္ျမင္ဖို႔ဆိုတာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ပဲ လုပ္ကိုင္လို႔မရပါဘူး။ အလုပ္သမား ေတြကလည္း ကုန္ထုတ္လုပ္မႈျမႇင့္တင္ေရးမွာ အဓိကက်ပါ တယ္။ ကိုယ့္အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အရည္အေသြးျမင့္မား မွသာ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားေတြတုိးတက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကလည္း ကိုယ့္အလုပ္သမားေတြ ကြၽမ္းက်င္မႈရွိလာေအာင္ အေလးထားေဆာင္ရြက္ေပးပါလို႔ ေျပာလိုပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
အစီအစဥ္မွဴး။ ။ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ျပည္ပအလုပ္ အကိုင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္းေဆြးေႏြးေပးပါဦး။
ဦးပီတာၫြန္႔ေမာင္။ ။ အစီအစဥ္ ပထမပိုင္းတုန္းကဝန္ႀကီးေမးသြားတာ ရွိပါတယ္။ ဂ်ပန္ကို အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံအစိုးရတို႔ MoU လက္မွတ္ထိုးၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာအလုပ္သမား ေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးေပၚေပါက္လာ ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဘက္က လာၿပီးေဆြးေႏြးတဲ့အခါ အနာဂတ္ကို စဥ္းစားတတ္တဲ့ႏိုင္ငံပီပီ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေတာ္ေတာ္ေလးေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ပံုစံရွိတာ သိရပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာမွ သက္ႀကီးရြယ္အိုေစာင့္ေရွာက္ေရးနဲ႔ မသန္စြမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးေဂဟာေတြမွာဆိုရင္ အလုပ္သမားဟာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ သံုးသိန္းေလာက္ လိုအပ္ေန တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သြားေရာက္လိုတဲ့ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ကြၽမ္းက်င္မႈကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး လိုအပ္ပါတယ္။ ဘာသာစကားကိုလည္း ကြၽမ္းက်င္ရမွာ ျဖစ္ၿပီး လစာအေနနဲ႔ကေတာ့ သင့္ေတာ္မ်ားျပားတဲ့ အေနအထားျဖစ္မွာပါ။ ဒါ့အျပင္ အင္ဂ်င္နီယာေတြနဲ႔ အိုင္တီကြၽမ္းက်င္သူေတြကိုလည္း ေခၚယူလာပါတယ္။ သြားရမယ့္အခြင့္အလမ္းေတြ မ်ားလာေပမယ့္ စဥ္းစား စရာလည္း ရွိပါတယ္။
ကြၽမ္းက်င္မႈျပႆနာ
ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံက အလုပ္သမားေတြဟာ အေျခခံ အလုပ္သမားေတြအျဖစ္ ထုိင္းႏိုင္ငံတို႔၊ မေလးရွားႏိုင္ငံတို႔ မွာ သြားၿပီးအလုပ္လုပ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ပံုစံနဲ႔ေတာ့ ဂ်ပန္နဲ႔ သိပ္တူမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီလိုသြားလုပ္တဲ့ သူေတြထဲမွာ အဂၤလိပ္စာကို သင္ပုန္းမေက်သူေတြလည္း ပါပါတယ္။ အလုပ္ရွင္မဆိုးရင္ ျပႆနာမရွိေပမယ့္ အလုပ္ရွင္က မေကာင္းတဲ့အခါ ပညာအရည္အခ်င္း အားနည္းၿပီး ဗဟုသုတနည္းပါးမယ္ဆိုရင္ အခက္အခဲ ေတြ အမ်ားႀကီးရွိသလို ေစလႊတ္တဲ့ ေအဂ်င္စီေတြမွာလည္း တာဝန္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မသြားခင္ ကတည္းက ကြၽန္ေတာ္တို႔က ရွင္းျပၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဓိကကေတာ့ ကြၽမ္းက်င္မႈျပႆနာျဖစ္ပါတယ္။ အခု ဂ်ပန္ကေခၚတာမွန္ေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘက္က အရည္အေသြးကို ျဖည့္တင္းၿပီးမွသာ သြားေရာက္ႏိုင္ မယ္ဆိုတာကိုေတာ့ သတိခ်ပ္ေစလိုပါတယ္။
အစီအစဥ္မွဴး။ ။ လုပ္သားအင္အားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စစ္တမ္းေတြ ႏွစ္စဥ္ ေကာက္ယူေနတဲ့ အေၾကာင္းကိုလည္း ရွင္းျပေဆြးေႏြးေပးပါဦး။
ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးဝင္းရွိန္။ ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဝန္ႀကီး ဌာနက စက္မႈဇုန္နဲ႔ စက္မႈဇုန္ျပင္ပမွာရွိတဲ့ စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံု၊ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ စာရင္းေတြကို ႏွစ္စဥ္ ေကာက္ယူလ်က္ရွိပါတယ္။ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္က စက္မႈဇုန္ေတြမွာ အလုပ္ဌာနေပါင္း ၇ဝဝဝ ေက်ာ္ နဲ႔ လုပ္သား ငါးသိန္းေလာက္ရွိေနၿပီး စက္မႈဇုန္ျပင္ပမွာ အလုပ္ဌာနေပါင္း ႏွစ္သိန္းနဲ႔ အလုပ္သမားေပါင္း ၁၁ သန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ေကာက္ခံေနတဲ့ အေျခခံအခ်က္အလက္ေတြကေတာ့ အိမ္ေထာင္စုေတြ ဘယ္လိုေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းထားသလဲ၊ လူဦးေရနဲ႔ ပညာေရး အဆင့္အတန္းေတြ၊ အသက္ ငါးႏွစ္အထက္ အိမ္ေထာင္စု ဝင္ေတြရဲ႕ လက္ရွိအလုပ္အကိုင္၊ အသက္ ၁၄ ႏွစ္အထက္ အိမ္ေထာင္စုဝင္ေတြရဲ႕ လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ပတ္က လုပ္ခဲ့တဲ့ အလုပ္ေတြ စသျဖင့္ ILO ရဲ႕ နည္းပညာအကူအညီသံုးၿပီး ေကာက္ယူေနခဲ့ပါတယ္။
လုပ္သားအင္အားစစ္တမ္း
၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္မွာ လုပ္သားအင္အားစစ္တမ္း၊ ကေလး လုပ္သားအစီရင္ခံစာ၊ စစ္တမ္းေတြ၊ ႏွစ္ခ်ဳပ္အစီရင္ခံစာ ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ အသက္အပိုင္းအျခားရွိသူ ၁၅ ႏွစ္နဲ႔အထက္ ၃၉ သန္းေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တကယ့္အလုပ္သမားကေတာ့ ၂၂ ဒသမ ၂၅ သန္းရွိၿပီး လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့သူကေတာ့ ၂၂ ဒသမ ဝ၂ သန္း ရွိပါ တယ္။ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္း တစ္ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ လုပ္သား အင္အား အျပည့္အဝအသံုးမခ်ႏိုင္မႈကေတာ့ ၆ ဒသမ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒီစစ္တမ္းဟာ တစ္ႀကိမ္တည္း ေကာက္ခံလို႔ရတဲ့ စစ္တမ္းမဟုတ္ပါဘူး။ စဥ္ဆက္မျပတ္ လုပ္သားေစ်းကြက္ ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြကို ပံုမွန္ရရွိဖို႔အတြက္ ေကာက္ယူေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုေကာက္ယူတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕မူဝါဒေတြ ေရးဆြဲရာ၊ သုေတသနျပဳစုရာန႔ဲ စာတမ္းေတြ ေရးသားရာမွာ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျပဳၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ကို အက်ဳိးျပဳေနပါတယ္။
အစီအစဥ္မွဴး။ ။ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဆြးေႏြး စရာ အခ်က္အလက္ေတြ၊ စိတ္ဝင္စား ေစမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ ေျပာလို႔ကုန္မွာ မဟုတ္ ပါဘူး။ အခုလည္း ျပည္သူေတြ၊ လုပ္သားေတြနဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္သူေတြအတြက္ သင့္တင့္တဲ့အခ်က္အလက္ ေကာင္းေတြလည္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ခ့ဲၿပီျဖစ္လို႔ အၿမဲတမ္း အတြင္းဝန္ကပဲ ေနာက္ဆံုးေျပာလိုတဲ့အခ်က္ေတြနဲ႔ စကား ဝိုင္းရဲ႕ အႏွစ္ခ်ဳပ္ကို ေဆြးေႏြးေပးပါဦး။
အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္။ ။ ဒီကေန႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔စကားဝိုင္း မွာ အဓိကေဆြးေႏြးသြားတာက အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းအေၾကာင္းေတြနဲ႔ ကုန္ထုတ္ စြမ္းအား တိုးတက္ေစဖို႔အတြက္ ေျပာသြားပါတယ္။ အလုပ္ အကိုင္အခြင့္အလမ္းလို႔ ေျပာလိုက္တာနဲ႔ အလုပ္သမား တစ္ေယာက္က အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းရဖို႔အတြက္ သူ႔မွာ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကြၽမ္းက်င္မႈလိုအပ္ၿပီ ဆိုတာ သိရမယ္။ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အထဲမွာ ျပည္တြင္းနဲ႔ ျပည္ပ ပါဝင္ပါတယ္။ ကြၽမ္းက်င္မႈကလည္း ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပမွာပါ လိုအပ္ပါတယ္။ အလုပ္ရွင္ေတြဘက္ကလည္း အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ကြၽမ္းက်င္မႈကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူညီပံ့ပိုးေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ညႇိႏိႈင္းေျဖရွင္း
ကုန္ထုတ္စြမ္းအားျမင့္မားဖို႔အတြက္ လုပ္ငန္းခြင္ ေအးခ်မ္းသာယာဖို႔လိုအပ္သလို လုပ္ငန္းခြင္ေအးခ်မ္း သာယာဖို႔အတြက္လည္း အလုပ္သမားေရးရာဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြကို အလုပ္ရွင္ေရာ၊ အလုပ္သမားေတြေရာ သိနားလည္ၾကဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္ သမားဆိုတာ ကိုင္းကြၽန္းမီွ ကြၽန္းကိုင္းမီွ ဆိုေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ရံမွာ အဖုအထစ္ေတြရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒါကို ေျဖရွင္းတဲ့အခါမွာလည္း စနစ္တက်နဲ႔ နည္းလမ္းက်နစြာ ညႇိႏိႈင္းေျဖရွင္းဖို႔နဲ႔ ဥပေဒကိုေလးစားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ျပည္ပအလုပ္အကိုင္ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာလည္း အႏွစ္ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ ျပည္ပကိုသြားတဲ့အခါ တရားဝင္ လမ္းေၾကာင္းက သြားလာဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း ဝန္ႀကီးဌာနက ဘယ္ႏိုင္ငံမွာ၊ ဘယ္ၿမိဳ႕မွာျဖင့္ ျမန္မာ အလုပ္သမား ဘယ္ေလာက္ရွိေနတယ္ဆိုတာကို သိရွိ ႏိုင္ၿပီး လိုအပ္လာလို႔ ကူညီမႈေတြေပးတဲ့အခါမွာလည္း အက်ဳံးဝင္မွာပါ။ ဥပမာေျပာရရင္ ဟိုတစ္ေလာက ေရေတြႀကီး ၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြမ်ားပါေနလား ဆိုတာ ရွာၾကရတယ္။ စနစ္တက် စာရင္းျပဳစုထားႏိုင္တဲ့ အတြက္ တရားဝင္သြားေျဖရွင္းရာမွာလည္း လြယ္ကူပါတယ္။
အရာရာတိုင္းမွာ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား၊ အစိုးရ ဆိုတာ သံုးပြင့္ဆိုင္သြားေနၾကပါတယ္။ ဥပေဒေတြေရာ၊ လုပ္ငန္းစဥ္တိုင္းမွာေရာ သံုးဦးသံုးဖလွယ္ ပါဝင္မွသာ ေအာင္ျမင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြနဲ႔ ျပႆနာ ေတြ တက္ေနမယ္၊ အစိုးရကလည္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို အတင္းကာေရာ ျပ႒ာန္းေနမယ္၊ အလုပ္ရွင္ေတြကလည္း မလိုက္နာၾကဘဲေနမယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုမွမတိုးတက္ႏိုင္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ အစိုးရ၊ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားေတြဟာ အၿမဲေဆြးေႏြးျငင္းခုံေနၾကရတာ မ်ားပါတယ္။ ၾကာလာ ေတာ့ ျငင္းရင္းခုံရင္းနဲ႔ပဲ သူငယ္ခ်င္းေတြလို ျဖစ္လာေနၾက ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ခါတစ္ရံမွာ အျငင္းပြားရတာဟာ အက်င့္ေတာင္ပါေနပါၿပီ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ တစ္ဦးရဲ႕ ေျခလွမ္းကိုလည္း တစ္ဦးက ျမင္တတ္ေနၾကၿပီး အလုပ္ရွင္ ရဲ႕ေျခလွမ္း၊ အလုပ္သမားရဲ႕ေျခလွမ္းနဲ႔ အစိုးရရဲ႕ေျခလွမ္း ကို ေစာင့္ၾကည့္ၾက၊ အေျဖထုတ္ၾက၊ ျငင္းခုံၾကနဲ႔ပဲ ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးကို တစ္ဖက္တစ္လမ္းက အေထာက္အကူျပဳ ေနၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီစကားဝိုင္းကို ၾကည့္႐ႈျဖစ္သူ၊ ဖတ္႐ႈျဖစ္သူေတြအတြက္လည္း အမ်ားႀကီးအက်ဳိးရွိေစ မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္လို႔ ေျပာပါရေစ။ ။
ခင္ရတနာ၊ဓာတ္ပုံ-ေမဦးမုိး
