မိမိ၏ ပုဂၢလိက ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားရရွိေရး တစ္ခုတည္းကို မၾကည့္ဘဲ ဆင္းရဲႏြမ္းပါး သူမ်ားကိုယ္တိုင္ စီးပြားေရးေလာက အတြင္း တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ ပါဝင္လုပ္ကိုင္ လာေစရန္ ရည္ရြယ္သည့္ လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း(Social Business) သည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားရွိ ျပည္သူမ်ား၏ ဆင္းရဲမႈ မွ ထြက္ရပ္လမ္းအျဖစ္ ႐ႈျမင္ရေလသည္။
ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားရွိ ဆင္းရဲသားနင္းျပား ျပည္သူမ်ား၏ လူေနမႈဘဝ ျပႆနာမ်ား အား ေျဖရွင္းႏိုင္ေစရန္အတြက္ သာမန္ ျပည္သူျပည္သားမ်ား စီးပြားေရးအသိုက္အဝန္းအတြင္း ပါဝင္လုပ္ကိုင္လိုသည့္ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားကို ေပးစြမ္းရန္မွာ လူမႈအက်ဳိးျပဳစီးပြားေရးလုပ္ငန္း၏ ႀကီးျမတ္လွေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္သည္။
လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း သေဘာတရားအား လက္ခံယံုၾကည္သူ ဦးေရ တိုးပြားလာမႈကို ထင္ဟပ္သည့္ သတင္းတစ္ပုဒ္အျဖစ္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ အီဒင္ ဘာရာၿမိဳ႕၌ လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာပံုႏွင့္ပတ္ သက္၍ သတင္းတစ္ပုဒ္ကို ကြၽႏ္ုပ္ဖတ္႐ႈရ ေလသည္။
စေကာ့တလန္အစိုးရအဖြဲ႕သည္ ၿပီးခဲ့ သည့္ႏွစ္ကုန္က အေသးစားေငြေရးေၾကး ေရးလုပ္ငန္း ကုမၸဏီတစ္ခုကို ေပါင္စတာလင္ေျခာက္သန္း ရန္ပံုေငြတစ္ရပ္ႏွင့္ အတူ ထူေထာင္ေပးခဲ့သည္။ ယင္းကုမၸဏီ က အေသးစားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ထူေထာင္လိုသူမ်ားအတြက္ ေခ်းေငြမ်ား ကို ထုတ္ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။
စေကာ့တလန္တစ္ဝန္းရွိ ကုမၸဏီမ်ား အေနျဖင့္လည္း ေခ်းေငြမ်ား ရယူႏိုင္ကာ အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးလုပ္ငန္းကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကၿပီျဖစ္သည္။
လူဦးေရ ၁ဝ ဦးေအာက္သာ ပါဝင္ေသာ အစုအဖြဲ႕မ်ားအား ေခ်းေငြမ်ားထုတ္ေပး ကာ အေသးစားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ႏိုင္ၾကသည္။ ေခ်းေငြအတြက္ အတိုးႏႈန္းမွာ သက္သာၿပီး ကာလအတိုင္း အတာအတစ္ရပ္အထိ ေငြေခ်းကာလခြင့္ ျပဳေပးသည္။
လူမႈအက်ဳိးျပဳစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား က်ယ္ျပန္႔လာေရးအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံ မ်ားရွိ အစိုးရအဖြဲ႕မ်ားက အေသးစားေငြ ေရးေၾကးေရးလုပ္ငန္းကို အေလးေပးလာ ေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ရသည္။
လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေစျခင္းမွာ ရပ္ရြာလူထု၏ နိစၥဓူဝ လူမႈဘဝ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးရန္ ရည္ရြယ္သျဖင့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ ေရး မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ကိုက္ညီလွသည္။
လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဟူ ေသာ သေဘာတရားမွာ စီးပြားေရးအက်ဳိးျမတ္သက္သက္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ကို လုပ္ကိုင္ျခင္းမဟုတ္မူ၍ ဆင္းရဲမြဲေတ မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေပးရန္သာျဖစ္သည္။ လူမႈ အက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း သေဘာ တရားကို ကမၻာတစ္လႊားသုိ႔ ျဖန္႔ခ်ိေပးခဲ့ သူမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ ပါေမာကၡ ယူနပ္စ္ျဖစ္ေလသည္။
လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဌာန
နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံရွိ လင္ကြန္းတကၠသိုလ္ ၌ ယူနပ္စ္ လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဌာနကို နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံ၌ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။ ယခု ေနာက္ဆံုး ဖြင့္လွစ္လိုက္သည့္ ဌာနအပါ အဝင္ အလားတူဌာနေပါင္းမွာ ကမၻာတစ္ဝန္းတြင္ ၃၅ ခုရွိၿပီျဖစ္သည္။
အဆိုပါ လုပ္ငန္းဌာနသည္ လူမႈေရးႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္မႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ တကၠသိုလ္ပညာေရးပံုစံ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းမ်ားႏွင့္အညီ သင္တန္း မ်ား ဖြင့္လွစ္ပုိ႔ခ်ေပးမည္ျဖစ္သည္။
ယူနပ္စ္အမည္ရွိ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမွာ ဘဂၤလား
ေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၏ ပါေမာကၡႀကီးတစ္ဦးလည္း ျဖစ္၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာ စြန္႔ဦးတီထြင္ စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးလည္းျဖစ္သူေပ တည္း။
အသက္ ၇၆ ႏွစ္ရွိ ယူနပ္စ္သည္ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၌ ဂရာမင္းဘဏ္ (Grameen Bank) ကို ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး အေသးစား ေငြေရးေၾကး ေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ အေသးစား ေငြေခ်း လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ အေတြးအျမင္သစ္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ျခင္းအတြက္ ႏိုဘယ္ဆုကို ခ်ီးျမႇင့္ေပးအပ္ခံခဲ့ရသည္။
ေဘာဂေဗဒပါေမာကၡ ယူနပ္စ္သည္ လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ အယူအဆသစ္ကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ရန္ သူ၏ ဘဝအေတြ႕အၾကံဳတစ္ရပ္က ႀကီးစြာ အေထာက္အကူျပဳခဲ့ေလသည္။
ယူနပ္စ္သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၄ဝက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံရွိ ဂ်ဳိဘရာအမည္ရွိ ေက်းရြာတစ္ရြာသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ရာတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူ မိသားစုမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံု ခဲ့ၿပီး ¤င္းတုိ႔အား စာနာသနားေသာ စိတ္ ထားျဖင့္ ၎ပိုင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၇ ေဒၚလာအား ရြာသူအမ်ဳိးသမီး ၂၄ ဦးကို လုပ္ငန္းမတည္ေငြအျဖစ္ ထုတ္ေခ်းေပးခဲ့ သည္။ အဆိုပါ အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ ဝါးကို ကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ အသံုးျပဳေသာ ပရိေဘာဂထုတ္လုပ္သူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ၎တုိ႔လုပ္ငန္း ခ်ဲ႕ထြင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ပါေမာကၡႀကီးထံမွ ေခ်းေငြကို လက္ခံရယူခဲ့ၾကသည္။
ဝါးထည္ပရိေဘာဂထုတ္လုပ္သူမ်ားမွာ ယခင္က အတိုးေငြကို နင့္ေနေအာင္ယူ သည့္ ေငြတိုးခ်သူမ်ားထံမွ ေခ်းေငြရယူခဲ့ၾကရသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ပါေမာကၡႀကီးကမူ ယင္းအမ်ဳိးသမီးမ်ား ကို ကယ္တင္ ေစာင့္ေရွာက္လိုေသာ သေဘာျဖင့္ ေငြထုတ္ေခ်းေပးခဲ့သည္။
ယူနပ္စ္သည္ ရပ္ရြာအေျချပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းငယ္မ်ားကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ရန္ အေသးစား ေငြေရးေၾကးေရးဘဏ္ကို ဖြင့္ လွစ္လုပ္ကိုင္ခဲ့ရာ ယေန႔ကာလတြင္ သူ၏ ဂရာမင္းဘဏ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံတစ္ ဝန္းရွိ လူေပါင္းကိုးသန္းခန္႔အတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၃ ဘီလီယံေက်ာ္ ထုတ္ေခ်းေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ ဘဏ္အျဖစ္ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္လ်က္ရွိေလၿပီ။
ရြာသူရြာသားမ်ားအား ပထမဆံုး ေငြ ထုတ္ေခ်းခဲ့စဥ္က အေသးစားေငြေရးေၾကး ေရးလုပ္ငန္း၏ သေဘာသဘာဝႏွင့္ ပတ္ သက္၍ အေလးအနက္ဆင္ျခင္မိကာ ထုတ္ေခ်းခဲ့ျခင္းမဟုတ္ေပ။ ထုိစဥ္က သူ၏စိတ္ ဝယ္ ခံစားခ်က္ျဖစ္ေပၚမိသည္မွာ ရြာသူ ရြာသားမ်ားအေနျဖင့္ အတိုးႀကီးစား ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္သူမ်ား၏ ေဘးမွ ကင္းေဝးမႈရရွိေစလုိျခင္းသာျဖစ္သည္။ အရင္း အႏွီးမရွိ၍ လုပ္ငန္းမစတင္ႏိုင္ေသာ ရြာသူရြာသူမ်ားအား သမၺာအာဇီဝ လုပ္ကိုင္စား ေသာက္ႏိုင္ေစျခင္းငွာ ေစတနာသက္သက္ျဖင့္ ထုတ္ေခ်းခဲ့ျခင္းသာျဖစ္သည္။
ပါေမာကၡႀကီး၏ ေခ်းေငြ
ပါေမာကၡႀကီးက ေငြထုတ္ေခ်းေပးေန သည္ဟု သတင္းၾကားသိရေသာ ဂ်ဳိဘရာ ေက်းရြာႏွင့္ ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္ရြာမ်ားမွ ရြာသူရြာသားမ်ားက ေငြေခ်းရႏိုင္ရန္ တစ္ဖြဲဖြဲေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသည္။ တစ္စစျဖင့္ ေငြေခ်းသူ တိုးပြားလာခဲ့ရာ ယူနပ္စ္က ေက်းရြာဘဏ္ ဟု အဓိပၸာယ္ရရွိေသာ ဂရာမင္းဘဏ္ကို ထူေထာင္ရန္ အေၾကာင္းဖန္ခဲ့သည္။ ရြာသူရြာသားမ်ား၏ဘဝကို တိုးတက္ေျပာင္းလဲ ေစသည့္ လုပ္ငန္းအျဖစ္ သူက ဂုဏ္ယူဝင့္ ၾကြားခဲ့ရသလို ပီတိလည္းျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ယူနပ္စ္သည္ အစိုးရပိုင္ ဂ်နားတားဘဏ္ႏွင့္ အျခားေသာ ဘဏ္မ်ားထံမွ ေခ်းေငြမ်ားရယူခဲ့ၿပီး အေသးစားေငြေရးေၾကး ေရးလုပ္ငန္းကို စတင္ခဲ့ကာ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ တြင္ ဂရာမင္းဘဏ္ကို ထူေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။
ျပန္လည္ေပးဆပ္ေငြ ေရရာေသခ်ာေစ ဖုိ႔ လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္သူမ်ားအား သမဝါယမအစုအဖြဲ႕ပံုစံမ်ဳိး အုပ္စုငယ္မ်ားကို ဖြဲ႕စည္း ေစသည္။ လူတစ္ဦးေငြေခ်းလွ်င္ သူ၏ အစုအဖြဲ႕မွ အျခားအဖြဲ႕ဝင္မ်ားက အာမခံ သူမ်ားအျဖစ္ အာမဝႏၲာျပဳၾကရသည္။ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ အာမခံေစသည့္ စနစ္ျဖင့္ ေငြေခ်းႏိုင္ၾကသည္။ ေငြေခ်းသူ အမ်ားစုမွာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
''ဓနရွင္ စီးပြားေရးစနစ္မွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ အမ်ားစုက အေသးစားေငြေရးေၾကးေရးလုပ္ငန္းကို အခြင့္အလမ္းတစ္ ရပ္အေနနဲ႔ မျမင္ၾကဘူးဗ်။ သမား႐ိုးက် နည္းလမ္းနဲ႔ မွ်မွ်တတေငြေခ်းမယ့္အစား လုပ္ငန္းႀကီးႀကီး ထူေထာင္ႏိုင္ရင္ ဝင္ေငြ မ်ားမ်ားရႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆကိုသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ လက္ခံထားၾက တယ္'' ဟု ယူနပ္စ္က ေျပာၾကားသည္။
လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသည္ ပရဟိတအမ်ားအက်ဳိးျပဳ လုပ္ငန္းတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ လုပ္ငန္းမွရရွိေသာ အျမတ္ေငြ ကို အရင္းအႏွီးအျဖစ္ ျပန္လည္အသံုးျပဳ ႏိုင္သည့္အျပင္ အျခားေသာ အလားတူ လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ႏိုင္ရန္လည္း အသံုးျပဳ ႏိုင္သည္။ ယင္းလုပ္ငန္းမွရရွိေသာ ေငြေၾကးအက်ဳိးအျမတ္ကို ရပ္ရြာအတြင္း၌ ဘုရားေက်ာင္းကန္မ်ားတည္ျခင္း၊ ျပည္သူ႔ဥယ်ာဥ္ထူေထာင္ျခင္း၊ ေဒသႏၲရ ေဆးေပးခန္းဖြင့္လွစ္ျခင္း၊ ရပ္ရြာျပည္သူမ်ားစုေဝး
ရာဌာန ဖြင့္လွစ္ျခင္း စသည့္လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ သံုးစြဲႏိုင္သည္ကို ေတြးေတာမိရင္း ''လူမႈအက်ဳိးျပဳ စီးပြားေရး ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ႏိုင္'' ဟု ကြၽႏ္ုပ္ က်ဴးရင့္မိပါသတည္း။ ။
Ref: Bangladesh social entrepreneur says microfinance could solve NZ problems.
ရန္ကုန္ ဧၿပီ ၂၉
