ၾကည္ၾကည္လင္လင္ ေရကိုျမင္လ်က္

ျမန္မာ့အလင္းအယ္ဒီတာအာေဘာ္

ဧရာဝတီျမစ္ေရကုိ ေသာက္သုံးရန္ သင့္မသင့္ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးသြားေတာ့ မည္ဟု သတင္းတစ္ခုက ဆုိသည္။ စစ္ေဆးမည့္ ေနရာမွာ ျမစ္ညာေဒသ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းျဖစ္ၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ကုိ ေပါင္းဆုံေမြးဖြားေပးခဲ့သည့္ ျမစ္ ႏွစ္သြယ္ျဖစ္ေသာ ေမခႏွင့္ မလိချမစ္မ်ားတစ္ေလွ်ာက္ တရားမဝင္ေရႊတူးေဖာ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ေနၾကျခင္းေၾကာင့္ ျမစ္ေရမ်ားေနာက္က်ိေနသည့္ အျပင္ စြန္႔ပစ္ေရမ်ားေၾကာင့္ ျမစ္ေရကုိ သုံးစြဲေနရသည့္ ျပည္သူလူထု၏က်န္းမာေရးဆုိင္ရာျပႆနာမ်ား မျဖစ္ပြားရေအာင္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္ သည္ဟုလည္း သိရသည္။

ဧရာဝတီျမစ္ေရသည္ အရွည္မုိင္ေပါင္း ၁၃ဝဝ ေက်ာ္ ၁၄ဝဝ နီးပါးခန္႔ ရွိၿပီး ျမစ္အစမွသည္ အဆုံးထိေအာင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ပင္မအသက္ေသြး ေၾကာႀကီးသဖြယ္ စီးဆင္းေနေသာျမစ္တစ္စင္းျဖစ္သည္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္၊ ဒု႒ဝတီျမစ္ တုိ႔အပါအဝင္ ဧရာဝတီျမစ္အတြင္းစီးဝင္ေသာ ျမစ္မ်ားရွိသလုိ ဧရာဝတီျမစ္ေရကုိ စုိက္ေရးပ်ဳိးေရးအတြက္ေရာ ေသာက္ေရသုံးေရအတြက္ပါ အမွီျပဳသုံးစြဲၾကရသည့္ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားစြာတုိ႔မွာ ျမစ္တစ္ေလွ်ာက္တည္ရွိၾကသည္။ ျမစ္ေၾကာင္း တစ္ေလွ်ာက္ ေရႊရွာသည့္လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ဧရာဝတီျမစ္ညာ ေဒသတြင္သာမက ခ်င္းတြင္းျမစ္ႏွင့္ ၄င္း၏ျမစ္လက္တက္၊ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား တြင္ပါ ပ်ံ႕ႏွံ႔လုပ္ကုိင္လ်က္ရွိေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ လူသားတုိ႔တန္ဖုိးထားၾက သည့္ ေရႊဟူေသာ သတၱဳေအာင္စအနည္းငယ္ခန္႔ကုိရရွိရန္ ေျမလွန္ခံလုိက္ ရသည့္ သစ္ပင္သစ္ေတာမ်ား၊ ၿဖိဳခ်ဖဲ့ခ်ခံလုိက္ရသည့္ ျမစ္ကမ္းပါးမ်ားႏွင့္ မူလသဘာဝဖ်က္ဆီးခံလုိက္ရသည့္ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအုိင္ ေရေနေရထုိင္ မ်ား၊ မူလသဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ေပါက္ေရာက္ ရွင္သန္က်က္စားေနထုိင္ ၾကသည့္ သားငွက္တိရစၧာန္အပင္သတၱဝါမ်ားစသည့္ ဇီဝမ်ဳိးစုံမ်ိဳးကြဲမ်ား၏ တန္ဖုိးမွာ ေရႊထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ တန္ဖုိးႀကီးမားၾကသည္ကုိ ဂ႐ုျပဳသူ နည္းပါးလွသည္။

''ၾကည္ၾကည္လင္လင္၊ ေရကုိျမင္လ်က္၊ ေရတြင္ဆိပ္ခုိး၊ ပါေလႏုိးျဖင့္၊ စုိးရြံ႕မေသာက္သာၿပီတကား''။ အေရွ႕ႏွင့္ အေနာက္ ကၻာ့ႏုိင္ငံႀကီးႏွစ္ခုႏွင့္ အုပ္စုႀကီးႏွစ္စုတုိ႔ အင္အားၿပဳိင္ဆုိင္ခဲ့ၾကသည့္ စစ္ေအးေခတ္အရွိန္ျမင့္ စဥ္ကာလက ေရးဖြဲ႕ခဲ့ေသာ ကဗ်ာေလးတစ္ပုိဒ္က ထုိေခတ္ အဏုျမဴ လက္နက္မ်ားစမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲမႈႏွင့္ အဏုျမဴလက္နက္ၿပိဳင္ပြဲမ်ား၏ အႏၲရာယ္၊ ကမၻာ့လူသားတုိ႔၏ စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈတုိ႔ကုိ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္းေဖာ္ျပႏုိင္သကဲ့သုိ႔ ယေန႔တုိင္လည္း ဆက္လက္၍ မွန္ကန္ေခတ္မီ ေနဆဲဟုပင္ ဆုိရမည္ျဖစ္သည္။

ေရႊရွာေဖြသည့္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳၾကသည့္ ဆိုင္ယာႏိုက္၊ မာက်ဴရီစသည့္ အဆိပ္ျပင္းဓာတုပစၥည္းမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းသံုး ပိုးသတ္ေဆးမ်ား၊ ေလာဘႀကီးသေလာက္ပညာနည္းသူတို႔က ငါးဖမ္းရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ အဆိပ္မ်ား၊ စက္မႈဇုန္စက္႐ံုအလုပ္႐ံုမ်ားမွ မဆင္မျခင္စြန္႔ ထုတ္ထားသည့္ ဓာတုျဒပ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပ်ာ္ဝင္ေနေသာ ေရဆိုးမ်ား၊ စည္းကမ္းမဲ့သူတို႔က စြန္႔ပစ္လိုက္သည့္ အိမ္တြင္းအညစ္အေၾကးမ်ားႏွင့္ အမိႈက္သ႐ိုက္မ်ားက ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးႏွင့္တကြ ျမစ္အတြင္းသို႔စီးဝင္သည့္ ျမစ္မ်ား၊ ေခ်ာင္းမ်ား၏ေရမ်ားတြင္ပါ ပါဝင္လ်က္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျမစ္ေရ ၏ အရည္အေသြး၊ ေသာက္သံုးရန္ သင့္မသင့္စသည္တို႔အတြက္ စစ္ေဆးမႈ မ်ားကို ျမစ္တစ္ေလွ်ာက္လုိအပ္သည့္ေနရာမ်ားတြင္ ပံုမွန္စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ တရားမဝင္ေရႊရွာတူးေဖာ္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားကို ထိထိေရာက္ ေရာက္ အေရးယူပိတ္သိမ္းျခင္း၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္မပ်က္စီးေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ ေရထုေျမထုညစ္ညမ္းမႈမရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ အတြက္ အေလးအနက္ထားၾကဖို႔ အခ်ိန္က်ေရာက္ေနၿပီျဖစ္သည္။

သဘာဝအေလ်ာက္မဟုတ္သည့္ ဓာတုပစၥည္းမ်ားကို လူတို႔ဖန္တီးကာ ပမာဏမ်ားစြာထုတ္လုပ္္မႈမ်ားမွာ ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလမ်ားအတြင္း စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ လူလုပ္ဓာတုပစၥည္းမ်ား၏ ေရထုေျမထုမ်ားအတြင္း ေပ်ာ္ဝင္ေပါင္းစပ္သြားမႈမ်ားႏွင့္ အႏၲရာယ္တို႔၏အတိုင္းအဆပမာဏမ်ားမွာ သုေတသီပညာရွင္တို႔ပင္ ႀကိဳတင္မသိျမင္ မခန္႔မွန္းႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေၾကာက္ခမန္းလိလိျဖစ္ေၾကာင္း စာေပမ်ားတြင္ဖတ္႐ႈရသည္။ စည္းကမ္း မဲ့စြန္႔ပစ္ရန္လြယ္ကူသေလာက္ ဖယ္ရွားသန္႔စင္ရန္ မလြယ္ကူသည့္ ဓာတု အဆိပ္သင့္ပစၥည္းမ်ား ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားထဲသို႔ အလြယ္တကူမစြန္႔ပစ္ေစေရး ထိထိေရာက္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွသာ ၾကည္ၾကည္လင္လင္ေရကို ျမင္လ်က္ စိုးရြံ႕စိတ္ျဖင့္ မေသာက္သံုးႏိုင္သည့္ အေျခအေနမ်ားမွ လြန္ေျမာက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ။