က်န္းမာေရးႏွင္႕ အားကစားဝန္ႀကီးဌာန၏ ပထမတစ္ႏွစ္တာေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ရွင္းလင္းေျဖၾကား

ေနျပည္ေတာ္ ဧၿပီ ၂၈

ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက က်န္းမာေရးက႑အတြက္ ၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၇ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ က်ပ္ေငြ ၈၈၁ ဘီလီယံ သုံးစြဲခဲ့ၿပီး ၂ဝ၁၇-၂ဝ၁၈ ဘ႑ာႏွစ္အတြက္ က်ပ္ေငြ တစ္ထရီလီယံေက်ာ္သုံးစြဲရန္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိထားၿပီးျဖစ္ပါေၾကာင္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ သက္ခိုင္ဝင္း က ယေန႔က်င္းပသည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ သက္ခိုင္ဝင္းက တီဘီ၊ HIV၊ ငွက္ဖ်ား အစရွိသည့္ ကူးစက္တတ္သည့္ေရာဂါႏွင့္ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးတိုး၊ ႏွလုံးေရာဂါ၊ ကင္ဆာေရာဂါ အစရွိသည့္ မကူးစက္တတ္သည့္ ေရာဂါမ်ားကို တားဆီးကာကြယ္ကုသေပးေရး၊ စိတ္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ မေတာ္တဆႏွင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ကာကြယ္ ကုသေရး စသည့္လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လုံးအား ျဖည့္ဆည္းေပး ႏိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၿပီး ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၊ ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ စသည့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ လက္တြဲပူးေပါင္း၍ ဟန္ခ်က္ညီ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။

တစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ ေက်းလက္က်န္းမာေရးဌာန ၁၇၇၈ ခု ဖြင့္လွစ္ထားရွိၿပီး ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္သည့္ ၁၂၄၅ ခုတြင္ Community Health Clinic မ်ား ဖြင့္လွစ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။

ရခိုင္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္တို႔တြင္ အာဟာရဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ အာဟာရဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို သိရွိႏိုင္ရန္အတြက္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာျဖင့္ အမ်ဳိးသားအာဟာရႏွင့္ အစားအစာ စားသုံးမႈ စစ္တမ္းကို ေကာက္ယူသြားမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

တီဘီေရာဂါရွာေဖြရာတြင္ သိပၸံနည္းက် တိက်စြာ ေဖာ္ထုတ္သတ္မွတ္ ႏိုင္ရန္ ဇီဝလုံၿခံဳမႈ အဆင့္(၃)(Biosafety III Laboratory) ဓာတ္ခြဲခန္းကို ရန္ကုန္၊ မႏၲေလးႏွင့္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တို႔တြင္ တည္ေဆာက္ၿပီး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေနပါေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း ခုခံအားက်ဆင္းမႈ ကူးစက္ေရာဂါ လူနာစုစုေပါင္း ၁၂ဝဝဝဝ အထိ တိုးခ်ဲ႕ကုသေပးႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ မိခင္မွ ကေလးသို႔ ခုခံအား က်ဆင္းမႈ ကူးစက္ေရာဂါ ကူးစက္မႈကိုလည္း ကာကြယ္ရန္ ၇၉ဝဝဝဝ အထိ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ခုခံအားက်ဆင္းမႈ ကူးစက္ေရာဂါ လူနာမ်ားကို ေဆးကုသေပးသည့္ ART ေဆးကုသဌာနကိုလည္း ယခုႏွစ္အတြင္း ဌာန ၆ဝ အထိ တိုးခ်ဲ႕ဖြင့္လွစ္ႏိုင္သည့္အတြက္ စုစုေပါင္း ART ေဆးကုသဌာန ၃ဝဝ အထိ ရွိေနၿပီျဖစ္ပါေၾကာင္း။

အေျခခံက်န္းမာေရးဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ခက္ခဲသည့္ ေဒသမ်ားသို႔ ၉၅၆၉ ႀကိမ္ ကြင္းဆင္းၿပီး က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးခဲ့ၿပီး ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ၃၆ဝဝ၊ ေမြးၿပီး မိခင္ႏွင့္ ေမြးကင္းစကေလးမ်ားအပါအဝင္ အေထြေထြ လူနာေပါင္း ၂၁၉ဝဝ အတြက္GAVI က က်ပ္သန္းေပါင္း ၂၁၉ဝ ေထာက္ပံ့ခဲ့ ပါေၾကာင္း၊ ျပည္သူလူထုကို က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈ ပိုမိုေပးႏိုင္ရန္ ေက်းလက္က်န္းမာေရးဌာန ၈၇ ခု၊ ေက်းလက္က်န္းမာေရးဌာနခြဲ ၄၂၈ ခု တည္ေဆာက္ေပးၿပီး ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ ေနပါေၾကာင္း။

အစိုးရသစ္၏ တစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္းတြင္ ျမန္မာ့ေဆးေလာက၏ မွတ္တိုင္အျဖစ္ အသည္းအစားထိုးခြဲစိတ္ကုသမႈ ေျခာက္ႀကိမ္၊ လူနာ ၁၉ ဦး အား ႏွလုံးႏွင့္ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာ အႀကီးစားခြဲစိတ္ကုသမႈ ၁၉ ႀကိမ္၊ ကေလး ေက်ာက္ကပ္အစားထိုးလဲလွယ္ကုသမႈေပးျခင္း၊ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီ အစားထိုးကုသမႈ ကုိးႀကိမ္တို႔ကို ျမန္မာဆရာဝန္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ၍ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။

မႏၲေလးျပည္သူ႔ေဆး႐ုံႀကီးႏွင့္ ေျမာက္ဥကၠလာပ ျပည္သူ႔ေဆး႐ုံႀကီးတို႔ တြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ Cardiac Cath Lab တြင္ ေျခာက္လတာကာလအတြင္း ႏွလုံးေရာဂါေဝဒနာရွင္ စုစုေပါင္း ၁၃၅၈ ဦးကို စမ္းသပ္ကုသေပးႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ အမ်ဳိးသားေသြးဌာနခြဲအေနျဖင့္ ၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၇ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြင္း ေသြးေတာင္းခံမႈ၏ ၉၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ေစတနာရွင္ ေသြးလွဴရွင္မ်ားက ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး ၂ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ လူနာရွင္မ်ားက ရွာေဖြေပးခဲ့ရ ပါေၾကာင္း။

ျပည္သူလူထုကို က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ပိုမိုေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ သစ္လြင္ဆရာဝန္ ၁၇ဝ၇ ဦး၊ သြားဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာဝန္ ၂၈၁ ဦး အပါအဝင္ အမႈထမ္း၊ အရာထမ္း ၁၃၃၇၆ ဦးကို အသစ္ခန္႔ထားႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။

ျပည္သူမ်ား အရည္အေသြး ျပည့္ဝသည့္ တိုင္းရင္းေဆးမ်ား သုံးစြဲႏိုင္ရန္ အတြက္ တိုင္းရင္းေဆးဝါးမ်ားမွတ္ပုံတင္ျခင္း၊ ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ ထုတ္လုပ္ခြင့္ လိုင္စင္ ေလွ်ာက္ထားျခင္း၊ သက္တမ္းတိုးေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ားကို စည္းကမ္း ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အေလးေပးေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိပါေၾကာင္း။

ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာနသည္ ပုံမွန္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ သုေတသန လုပ္ငန္းမ်ားအျပင္ ဗဟိုအဆင့္ ေဆး႐ုံႀကီးမ်ားသို႔ စတင္ေရာက္ရွိခ်ိန္တြင္ လူနာမ်ားေစာင့္ဆိုင္းရေသာ ၾကာခ်ိန္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ သုေတသနစာတမ္း၊ ဗဟိုအဆင့္ေဆး႐ုံႀကီးမ်ား၏ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားအေပၚ လူနာမ်ား၏ စိတ္ေက်နပ္မႈ ဆိုင္ရာ သုေတသနလုပ္ငန္းႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ မႏၲေလးတိုင္း ေဒသႀကီးအတြင္းရွိ ၿမိဳ႕ျပက်န္းမာေရးဌာနမ်ားကုိ ဆန္းစစ္ေသာ သုေတသန လုပ္ငန္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါေၾကာင္း။

ေစ်းကြက္အတြင္းမွ ေဆးဝါးမ်ားကိုစိစစ္ၿပီး ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည့္ ေဆးဆိုင္ ႏွင့္ လုပ္ငန္းစုစုေပါင္း ၇၅ ခုကို တရားစြဲဆိုခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိသည့္ တရားမဝင္ေဆးဝါးႏွင့္ သက္တမ္းလြန္ေဆးဝါးမ်ားကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ေငြက်ပ္သိန္း ၈၂၇၁ ေက်ာ္၊ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ က်ပ္သိန္းတစ္ေသာင္းေက်ာ္ တန္ဖိုးရွိ ေဆးႏွင့္ ေဆးပစၥည္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးခဲ့ပါေၾကာင္း၊ တားျမစ္ဓာတုပစၥည္းပါဝင္သည့္ အလွကုန္ပစၥည္း ၃၇ မ်ဳိးကို ေဖာ္ထုတ္ဖမ္းဆီးၿပီး ဖ်က္ဆီးႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။

ႊTownship Sports Development Program (TSDP)အရ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၅၁ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အားကစားနည္းမ်ဳိးစုံပါဝင္သည့္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲမ်ားကို က်င္းပႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ (၂၉)ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွအားကစားၿပိဳင္ပြဲ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္အတြက္ ေနျပည္ေတာ္ အားကစားေလ့က်င့္ေရးစခန္းတြင္ အားကစားနည္း ၁၇ မ်ဳိးကို အုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ နည္းျပ ၇၂ ဦး၊ ကစားသမား ၂၈၈ ဦး၊ GYM၁၃ ဦး၊ ႏိုင္ငံျခားနည္းျပ ကုိးဦး၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ အားကစားနည္း ၁၃ မ်ဳိးကို အုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ နည္းျပ ၅၉ ဦး၊ အားကစားသမား ၂၅၂ ဦး စခန္းသြင္း ေလ့က်င့္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ သက္ခိုင္ဝင္းက ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ေနာက္ ျပည္တြင္းျပည္ပသတင္းမီဒီယာမ်ားက ေမးျမန္းရာ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ေဒါက္တာ သက္ခိုင္ဝင္းႏွင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျဖၾကားၾကသည္။

မႈခင္းေဆးဆရာဝန္မ်ားတိုးတက္ေရး ေမးခြန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အၿမဲတမ္း အတြင္းဝန္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာသက္ခိုင္ဝင္းက ေျဖၾကားရာတြင္ မႈခင္းဆိုင္ရာ ေဆးစာမ်ား ေနာက္က်ေနရျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ မႈခင္းဆရာဝန္အေရအတြက္ နည္းပါးေနသည့္အျပင္ မႈခင္းတစ္ခုအေပၚ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာအျမင္ေပးရာ၌ စနစ္တက်စစ္ေဆးၿပီး မွတ္ခ်က္ျပဳရသည့္အတြက္ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာမႈ ရွိပါ ေၾကာင္း၊ ဝန္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္ မႈခင္းဆရာဝန္အေရအတြက္ တိုးတက္လာရန္ ဘြဲ႕လြန္သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ေနပါေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ အေရးေပၚကိစၥရပ္မ်ား အတြက္ မႈခင္းဆရာဝန္၏ ေဆးမွတ္ခ်က္ လိုအပ္ပါကလည္း အျမန္ဆုံးရရွိ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနပါေၾကာင္း ေျဖၾကားသည္။

ဇီကာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ခံရသူ၏ ေနာက္ဆုံးအေျခအေနႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ႏွင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ယခင္က ဇီကာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ ခံရသူတစ္ဦး ေတြ႕ရွိခဲ့ေသာ္လည္း စနစ္တက် ကုသေပးသည့္အျပင္ လူနာရွင္ အေနျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လည္ေဆးကုသမႈခံယူခဲ့ပါေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ကူးစက္ခံရသူအၿပီးတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဇီကာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း မရွိပါေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ဇီကာဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္စဥ္မ်ား ယခုအခ်ိန္ထိ ျဖစ္ပြားျခင္းမရွိသည့္အျပင္ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားမႈမရွိေအာင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း စဥ္ဆက္မျပတ္ ေဆာင္ရြက္ေနပါ ေၾကာင္း ေျဖၾကားသည္။

မကူးစက္ေသာေရာဂါမ်ား ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေနမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္က မကူးစက္ေသာ(ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိ စသည့္) ေရာဂါမ်ား ကာကြယ္ကုသေရးအတြက္ ဝန္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္ စီမံခ်က္မ်ား ေရးဆြဲ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္အျပင္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနပါေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ေရာဂါမ်ားသည္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္သာမက ေက်းလက္ေဒသမ်ား၌ပါ ျဖစ္ပြားလာသည့္အတြက္ ေက်းလက္က်န္းမာေရးဌာန မ်ား၌ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိ ေရာဂါကုသေရးေဆးဝါးမ်ားကို ျဖည့္တင္းကုသေပးလ်က္ ရွိပါေၾကာင္း ေျဖၾကားသည္။

(သတင္းအဖြဲ႕)