စားနပ္ရိကၡာဖူလုံေရးသည္ အေရးႀကီးသည့္က႑ျဖစ္သည့္အတြက္ လယ္ယာက႑သည္ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ပုိမုိအေရးႀကီးလာ မလုိအပ္သည့္ အပုိကုန္က်မႈမ်ားကုိ အနိမ့္ဆုံးအထိ ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏုိင္မည့္ ကုန္သြယ္ေရးဆုိင္ရာဝန္ေဆာင္မႈမ်ား အထူးပင္လုိ

ေနျပည္ေတာ္ ႏိုဝင္ဘာ ၂

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ကုန္သြယ္မႈက႑ ျမင့္မားလာေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထဝီႏိုင္ငံေရး အခ်က္အခ်ာက်မႈကို အက်ိဳးရွိရွိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အသုံးခ်ႏိုင္ရန္ အထူးအေရးႀကီးေၾကာင္း ဒုတိယသမၼတ ဦးျမင့္ေဆြက ယေန႔က်င္းပသည့္ ကုန္သြယ္မႈက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမိတ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအေျခအေနမ်ား ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာၾကားလိုက္သည္။

ဆက္လက္၍ ဒုတိယသမၼတက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စုစုေပါင္းကုန္ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုးႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈအခ်ဳိး၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ကုန္သြယ္မႈ အေပၚမွီခိုမႈ (Trade Dependency)သည္ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔အထိ ရွိေနေၾကာင္း၊ ၂ဝ၃ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ကမၻာႀကီးကို ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ ေနရာတစ္ခုအျဖစ္ ဖန္တီးႏိုင္ရန္ရည္ရြယ္ၿပီး ေရရွည္တည္တံ့သည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈပန္းတိုင္မ်ား ကိုခ်မွတ္ထားပါေၾကာင္း၊ ယင္းပန္းတိုင္မ်ားထဲတြင္ လူတိုင္းအတြက္သင့္ေတာ္သည့္ အလုပ္အကိုင္ရရွိေစၿပီး အားလုံးပါဝင္ ေရရွည္တည္တံ့မည့္ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈျမႇင့္တင္ေရး၊ ေရရွည္တည္တံ့သည့္ စားသုံးမႈ၊ ထုတ္လုပ္မႈပုံစံမ်ား အခိုင္အမာ ေပၚေပါက္လာေရးဆိုသည့္ ပန္းတိုင္ႏွစ္ရပ္ ပါဝင္ပါေၾကာင္း၊ ယင္းကိစၥမ်ား ျပည့္ဝရန္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္က႑ႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈ က႑မ်ားသည္ အဓိကက်ေနၿပီး ကမၻာ့ေစ်းကြက္၊ ကမၻာ့စီးပြားေရးႏွင့္ မည္မွ်အထိ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ေပါင္းစည္းႏိုင္မည္ဆိုသည့္ အခ်က္အေပၚတြင္ မူတည္ေနေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ကမၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး ကုန္သြယ္မႈ ဘက္စုံေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း အစီရင္ခံစာ (Diagnostic Trade Integration Study - DTIS)ကို ျပဳစုခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ဆက္လက္ၿပီး စီးပြားေရးႏွင့္ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္ DTIS အစီရင္ခံစာပါ Actions Matrix မ်ား အပါအဝင္ အျခားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမိတ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ျပဳစုထားသည့္ အစီရင္ခံစာပါ Actions Matrix မ်ားစုေပါင္း၍ Medium Term Plan ေရးဆြဲ ျပဳစု ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ျပင္ ဒုတိယသမၼတက ယခုႏွစ္အတြက္ ကမၻာ့စီးပြားေရးတိုးတက္မႈကို ကမၻာ့ဘဏ္က ၂ ဒသမ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ကနဦးခန္႔မွန္းထားခဲ့ရာမွ ယခုေနာက္ဆုံး ၂ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသို႔ ေလ်ာ့က်သြားခဲ့ေၾကာင္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံႀကီးမ်ား၏ စီးပြားေရးေႏွးေကြးလာျခင္း၊ ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းမ်ား က်ဆင္းလာျခင္း၊ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ ကုန္သြယ္မႈအားေပ်ာ့လာျခင္း၊ အရင္းအႏွီး စီးဆင္းမႈေႏွးေကြးသြားျခင္း စသည့္အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထြန္းသစ္စေစ်းကြက္မ်ား၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား၏ ပို႔ကုန္တင္ပို႔မႈမ်ားသည္လည္း အဓိကကုန္စည္မ်ားႏွင့္ ေရနံေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းလာမႈေၾကာင့္ ႐ုန္းကန္ေနရသည့္ အေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ရပါေၾကာင္း၊ ကမၻာ့စီးပြားေရးေႏွးေကြးလာသည္ႏွင့္အမွ် အာရွေဒသတြင္ စီးပြားေရးအင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရးမ်ားသည္လည္း ေႏွးေကြးလာပါေၾကာင္း၊ ယခုအခ်ိန္တြင္ မိမိတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တစ္ကမၻာလုံးႏွင့္ေပါင္းစည္းမႈ အလ်င္အျမန္ ျမင့္မားလာရန္ အေရးႀကီးပါေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ကုန္သြယ္မႈက႑တြင္ ကမၻာႀကီးႏွင့္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ရန္ အေရးႀကီးပါေၾကာင္း။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္လည္း စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ မူဝါဒ(၁၂)ခ်က္ကို ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ မူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္သည့္အခါ ေရရွည္ကာလအတြက္ပါ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ထားျခင္းျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလူဦးေရ၏ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ကို အားထားေနရသည့္အတြက္ စီးပြားေရးမူဝါဒတြင္ လယ္ယာက႑ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေခတ္မီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ဆိုသည့္အခ်က္ ပါဝင္သည္ကို ေတြ႕ရမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ကမၻာႀကီးတြင္ စားနပ္ရိကၡာဖူလုံေရးသည္ အေရးႀကီးသည့္ က႑တစ္ခုျဖစ္သည့္အတြက္ လယ္ယာက႑သည္ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ မလြဲမေသြ ပိုမိုအေရးႀကီးလာမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈအေျခအေနသည္ တိုက္႐ိုက္ဆက္စပ္ေနပါေၾကာင္း၊ ကုန္သြယ္မႈအေျခအေနေကာင္းမြန္ရန္ ကုန္သြယ္ေရးမူေဘာင္ႏွင့္ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား၊ အေျခခံအေဆာက္အအုံႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္ရစ္ဒါႀကီးမ်ား၊ ကုန္စည္ဆိုင္ရာ အရည္အေသြးႏွင့္ စံခ်ိန္ စံၫႊန္းသတ္မွတ္မႈမ်ား၊ မလိုအပ္သည့္ အပိုကုန္က်မႈမ်ားကို အနိမ့္ဆုံးအထိ ေလွ်ာ႔ခ်ေပးႏိုင္မည့္ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား အထူးပင္လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ ကုန္သြယ္မႈလိုေငြျပျခင္းသည္ ပို႔ကုန္ျမႇင့္တင္ေရးကို တြန္းအားေပး လုပ္ေဆာင္ၾကရမည္ဆိုသည္ကို သတိေပးေနျခင္းပင္ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ကုန္သြယ္မႈလိုေငြျပေနျခင္းသည္ ျပည္တြင္း၌ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ျမင့္တက္မႈကို တစ္ဖက္တစ္လမ္းက သက္ေရာက္မႈရွိသကဲ့သို႔ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ၏ ေငြေၾကးတန္ဖိုးကို ႀကီးႀကီးမားမား ထိခိုက္မႈမ်ားရွိေနပါေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ကုန္သြယ္မႈ ျမႇင့္တင္ေရးႏွင့္အတူ ပို႔ကုန္ျမႇင့္တင္ေရးကိုပါ အေလးေပးေဆာင္ရြက္သြားႏိုင္ရန္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေဆြးေႏြးၾကရန္ တိုက္တြန္းပါေၾကာင္း ဒုတိယသမၼတ က ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ေနာက္ စီးပြားေရးႏွင့္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာသန္းျမင့္က စီးပြားေရးမူဝါဒတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္အခ်က္မ်ားကို ၾကည့္မည္ဆိုပါက စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၏ အေျခခံက်ေသာအခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရး၊ အေသးစားႏွင့္အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အခြင့္အလမ္းမ်ားရရွိေရးႏွင့္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာစီးပြားေရးႏွင့္ ေဒသတြင္းစီးပြားေရးတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား ျမန္ဆန္စြာတိုးတက္လာေရးအတြက္ လိုအပ္သည့္အခ်က္မ်ားကို ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရး၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတိုးျမႇင့္ေရးႏွင့္ ပုဂၢလိကက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစေရး စသည့္အခ်က္မ်ားကို အဓိက ထားေဖာ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ရမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ဆက္စပ္ေသာ စားသုံးသူအကာအကြယ္ေပးေရးဥပေဒႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈမူဝါဒဥပေဒမ်ားကိုလည္း ျပ႒ာန္းၿပီးျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ မိမိတို႔၏ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ဥပေဒမ်ားသည္ တိုးတက္လာသည့္ ကုန္သြယ္မႈပုံစံမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္သြယ္မႈ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္ကိုက္ညီမႈ အားနည္းသည့္အျပင္ ဝန္ႀကီးဌာနအတြင္း ေဆာင္ရြက္ေနသည့္လုပ္ငန္းမ်ားကို ၿခံဳငုံမႈမရွိသည့္ အတြက္ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒေရးဆြဲေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ယင္းေနာက္ ကမၻာ့ဘဏ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာဌာေနကိုယ္စားလွယ္ Mr. Abdoulaye Seck က ႏႈတ္ခြန္းဆက္စကားေျပာၾကားသည္။

အဆိုပါ ကုန္သြယ္မႈက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမိတ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအေျခအေနမ်ား ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးပြဲကို ယေန႔နံနက္ ၉ နာရီတြင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ Hiltion ဟိုတယ္၌ က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အခမ္းအနားသို႔ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ျပည္နယ္မ်ားမွ စီးပြားေရးႏွင့္ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးမ်ား၊ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းခ်ဳပ္၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ မိတ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္ စုစုေပါင္း ၂ဝဝ ခန္႔ တက္ေရာက္ၾကကာ ကုန္သြယ္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ ဘက္စုံေလ့လာမႈအဆင့္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အဓိကအခ်က္မ်ား၊ Medium Term Program ႏွင့္ DTIS and Medium Term Program တို႔ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အဓိကအခ်က္မ်ားကို ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

(သတင္းစဥ္)