Monday, October 3, 2016

စစ္ပြဲပဋိပကၡမ်ားႏွင္႕ လူမႈေရးတရားမွ်တမႈ



Image may contain: text
ေညာင္ဦးမွ ကမ္းပါးၿပိဳ စမၸာနဂုိရ္က ႏြားမေပါင္က်ဳိးဟူေသာ ျမန္မာစကားပုံရွိပါသည္။ အဆက္အစပ္မရွိႏုိင္ေသာ ကိစၥရပ္တုိ႔ကို ဆက္စပ္တင္ျပသည္၊ အေၾကာင္းယုတၱိကင္းမဲ့သည္ဟူေသာ အဓိပၸာယ္ကုိ ၫႊန္းဆုိေသာ စကားပုံျဖစ္ပါသည္။ ဂလုိဘယ္လုိက္ ေဇးရွင္း(Globalization)ႏွင့္အတူ ကမၻာ့ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈတုိ႔ေၾကာင့္ ပုံမွန္အားျဖင့္ ဆက္စပ္မႈရွိသည္ဟု မယူဆႏုိင္ေသာ ကိစၥရပ္တုိ႔ဆက္စပ္ေနသည္ဟု ယူဆတင္ျပလာမႈမ်ားကုိ ေတြ႕လာ ရပါသည္။
ထူးဆန္းသည္ဟု ယူဆရေသာ ဤသုိ႔ေသာ အယူအဆကုိ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္မွ စ၍ေတြ႕ရေသာ္လည္း ယခုႏွစ္မတ္လ၌ ကယ္လီဖုိးနီးယားတကၠသိုလ္မွ စာတမ္းတင္သြင္းသည့္အခ်ိန္မွစ၍ ပုိမုိက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သိရွိေဆြးေႏြးလာၾကပါသည္။ စာတမ္း၏သေဘာမွာ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံ လက္ရွိျပည္တြင္းစစ္၌ လူသားတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ကမၻာ့ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈသည္ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ရပ္အေနျဖင့္ ဆက္စပ္ပတ္သက္ေနသည္ဟူေသာ သေဘာထားအျမင္ကုိ တင္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္မွ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္အတြင္း ဆီးရီးယားႏုိင္ငံ၏ စပါးက်ီဟုေျပာရမည္ျဖစ္ေသာ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း၌ ေဒသတြင္းအဆုိးရြားဆုံး မုိးေခါင္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ပါသည္။ ဤမုိးေခါင္မႈေၾကာင့္ မ်ားစြာေသာ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ မိသားစုမ်ားသည္ ျပည္တြင္းစစ္မျဖစ္မီကာလက ဆီးရီးယားသမၼတအာဆတ္အား လက္ရွိပုန္ကန္လ်က္ရွိေသာ ေဒသမ်ားသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ၾကသည္ဟု ဆုိပါသည္။ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေလ့လာသုေတသနျပဳလုပ္ခ်က္အရ လက္ရွိဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္၏ ဗဟုိစစ္ေျမျပင္တစ္ရပ္ျဖစ္ေသာ အလက္ပုိ(Aleppo)သို႔ အဆုိပါမုိးေခါင္မႈကာလအတြင္း ဆီးရီးယား လယ္သမား ၃ဝဝဝဝဝ ခန္႔ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ခဲ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းလာၾကေသာ အဆုိပါလယ္သမားတုိ႔ႏွင့္ လက္ရွိျပည္တြင္းစစ္ မည္သုိ႔ဆက္စပ္ေနသည္ကို အထက္ပါ စာတမ္း၌ ခုိင္ခုိင္မာမာတင္ျပႏုိင္ခဲ့ျခင္းမရွိသည္ကုိ ေတြ႕ရပါသည္။
သို႔ေသာ္ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ အယူအဆကုိ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ဆူဒန္ ပဋိပကၡ၌လည္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ကုလသမဂၢ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ အစီအစဥ္ (UN Environment Programme)က ထုိစဥ္က က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လက္ခံေနေသာ အယူအဆကုိ အတည္ျပဳေထာက္ခံခဲ့ပါသည္။ အဆုိပါ အယူအဆမွာ ဆူဒန္ပဋိပကၡ၏ အေျခခံအေၾကာင္းရင္းသည္ မုိးေခါင္မႈႏွင့္ သဲကႏၲာရက်ယ္ျပန္႔ လာေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူအဆျဖစ္ပါသည္။ တင္ျပလုိသည္မွာ ႏုိင္ငံတုိ႔၏ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ ကမၻာ့ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈတုိ႔ ဆက္စပ္ေနသည္ဟုတစ္ထစ္ခ် သတ္မွတ္ႏုိင္ေသာအေၾကာင္းျပခ်က္တုိ႔ကို မေတြ႕ရွိရေသာ္လည္း ဤအယူအဆ၏ ေနာက္ကြယ္၌ မျငင္းပယ္ႏုိင္ေသာ အေၾကာင္းတရားတို႔ ရွိေနသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ေရႏွင့္ေျမ အပါအဝင္ သဘာဝသယံဇာတမ်ားကို မွ်မွ်တတ ခြဲေဝသံုးစြဲႏုိင္ျခင္း မရွိပါက လူမႈေရးတင္းမာမႈတို႔ကို ျဖစ္ေပၚေစ၍ ပဋိပကၡအဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိ ပြင့္အန္ေပါက္ကြဲႏုိင္ေသာ အေျခအေနဆီသို႔ဦးတည္ေစသည္ကို ကမၻာတစ္လႊား၌ ေတြ႕ရွိေနရပါသည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ဒီမို ကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနေသာ ပစၥဳပၸန္ကာလ၌ သဘာဝသယံဇာတ မွ်မွ်တတခြဲေဝမႈကို ထိခိုက္ေစမည့္ အေၾကာင္းတရားအားလံုးအေပၚ အာ႐ံုစိုက္ေလ့လာသံုးသပ္ရန္ ေလးစားစြာ အႀကံျပဳတင္ျပအပ္ပါသည္။ ။

No comments:

Post a Comment