ကမၻာ႕စီးပြားေရးေႏွးေကြးေနၿပီး ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား အနည္းငယ္တန္႔ေနျခင္းႏွင္႕ ျပည္တြင္းမွ ကုန္သြယ္မႈက႑ေလ်ာ႕နည္းေနျခင္းတို႔ေၾကာင္႕ ေဒၚလာေစ်းျမင္႕တက္မႈ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းျဖစ္

ဆုႏွင္းလဲ႕

လက္ရွိကာလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္သာမက ကမၻာ့စီးပြားေရး တစ္ခုလုံး ထိုင္းမႈိင္းေႏွးေကြးေနေသာ အေနအထားတြင္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားလည္း အနည္းငယ္တန္႔ေနကာ ျပည္တြင္း၏ ပို႔ကုန္ သြင္းကုန္က႑၊ ကုန္သြယ္မႈက႑ ေလ်ာ့နည္းေနမႈ ေၾကာင့္လည္း ေဒၚလာေစ်းျမင့္တက္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္သည္။

ယင္းမွာ ေစ်းကြက္သေဘာအရ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း၌ အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ ကုန္ထုတ္ လုပ္မႈႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈက႑ ျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္သည္။

ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိ

လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္မႈျပဳထားျခင္းတြင္ သြင္းကုန္ ပမာဏမ်ားျပားေနကာ ျပည္တြင္းမွ ပို႔ကုန္ပမာဏ လိုအပ္ ခ်က္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္လည္း ႏိုင္ငံျခားေငြ လိုအပ္ခ်က္ရွိ ေနျခင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိမိုးရာသီကာလျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ လည္း ပို႔ကုန္ပမာဏ ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းမႈျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိေသာ သေဘာျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ သည္။ ျပည္ပမွ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအတြက္ အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္ကို အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းမႈ မၾကာျမင့္ေသးျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ ေစာင့္ၾကည့္ေနျခင္းႏွင့္ လတ္တေလာ ကမၻာ့စီးပြားေရး ေႏွးေကြးေနျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား တန္႔ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျပည္တြင္းသို႔ ႏိုင္ငံျခားေငြ စီးဝင္မႈတန္႔ေနၿပီး ျပည္ပမွ အကူအညီေပးမည့္ ေငြေၾကးမ်ားလည္း မရရွိေသးသည့္ ကာလတြင္ ကုန္သြယ္မႈက႑တြင္လည္း ပို႔ကုန္ပမာဏထက္ သြင္းကုန္ ပမာဏမ်ားျပားေနျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားေငြလိုအပ္ခ်က္ ျမင့္တက္ကာ ေဒၚလာေစ်းျမင့္တက္လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပသုံးသပ္သည္။ သို႔ရာတြင္လည္း လက္ရွိႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ဆဲကာလတြင္ ရင္းႏွီးကုန္စည္မ်ား တင္သြင္းရသည့္ ကာလျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ သြင္းကုန္ပမာဏ မ်ားျပားေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ကုန္သြယ္မႈလိုေငြ ျပတိုင္းလည္း စိုးရိမ္စရာမဟုတ္ေၾကာင္း၊ ယင္းတို႔မွ အက်ဳိးဆက္မ်ား ျပန္လည္ရရွိလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္စီးပြားေရးတကၠသိုလ္မွ အၿငိမ္းစား ပါေမာကၡတစ္ဦးက သုံးသပ္သည္။

တဒဂၤ ႀကံဳေတြ႕

''ေရႊေစ်း တက္တယ္။ ေဒၚလာေစ်းလည္း တက္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ကမၻာ့စီးပြားေရးကလည္း အကုန္လုံး ထိုင္းမႈိင္းေနတဲ့အခ်ိန္ဆိုေတာ့။ အခုႏွစ္ ဆရာတို႔ႏိုင္ငံကလည္း သဘာဝေဘးကလည္းရွိခဲ့တာရယ္၊ MIC ဖြဲ႕တာေရာ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတာဆိုေတာ့ နည္းနည္းေႏွးသြားတာ။ ဒါေတြလည္းပါတယ္။ ဆရာ့အျမင္ကေတာ့ ကုန္သြယ္မႈက က်သြားတယ္ဆိုတာက မႏွစ္ကထက္က်သြားတယ္။ ပို႔ကုန္ ေရာ၊ သြင္းကုန္ေရာ က်သြားတယ္ဆိုတာက စီးပြားေရးနဲ႔ပဲ ျပန္ဆိုင္တာပါပဲ။ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးမွာ သဘာဝေဘးေၾကာင့္ ထိခိုက္တာေတြလည္း ပါပါတယ္။ လက္ရွိ US ဆန္ရွင္ကလည္း လြတ္ေတာ့မယ္။ GSP ကလည္း ရေတာ့ မယ္ဆိုေတာ့။ ေနာက္တစ္ခုက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ခရီးစဥ္မွာလည္း US ကေရာ၊ EU ကေရာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား လာမယ့္လုပ္ငန္းေတြကလည္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ အကူအညီေတြ ရလာႏိုင္ရင္ေတာ့ အခုဒီအခ်ိန္ တဒဂၤေတာ့ ႀကံဳေတြ႕ရမွာပါ။ ေနာက္တစ္ခါ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးက သိပ္မေကာင္းတဲ့အခါမွာ ေငြအရင္းအႏွီးရွိတဲ့ သူက ဘဏ္မွာလည္းမထားေတာ့ဘူး။ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းက လည္း အက်ဘက္မွာဆိုေတာ့ ေဒၚလာနဲ႔ ေရႊဟာ သူတို႔ အတြက္ စိတ္ခ်ရတယ္ဆိုၿပီး ဝယ္အားတက္လာတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေျပာႏိုင္တာကေတာ့ မၾကာခင္မွာ တိုင္းျပည္ စီးပြားေရးက တက္လာဖို႔ေတာ့ အမ်ားႀကီးအလားအလာ ရွိတယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း အေရးႀကီးတာေတြ လုပ္စရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲရွိပါတယ္''ဟု စီးပြားေရး ႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ အႀကံေပးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ၊ စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာေမာင္ ေအာင္က ေျပာသည္။

ကုန္သြယ္မႈအျပင္ အလားတူ ေဒၚလာလိုအပ္ခ်က္ ျပည္တြင္းတြင္ ရွိေနသည့္အတြက္ေၾကာင့္လည္း ေဒၚလာ ေစ်းျမင့္တက္လာျခင္းျဖစ္ၿပီး ဆိုးရြားေသာျဖစ္စဥ္တစ္ခု မဟုတ္ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္သည္။

''ဖုန္းကုမၸဏီေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ တစ္လတစ္လ ဝင္ေငြေတြ ရွိတယ္။ ဝင္ေငြက ျမန္မာက်ပ္ေငြနဲ႔ ေရာင္းလိုက္တယ္။ သူတို႔က ေဒၚလာျပန္ဝယ္တယ္။ ဆက္သြယ္ေရးကလည္း လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ တယ္လီဖုန္းမွာ သုံးတဲ့အသုံးစရိတ္က အမ်ားႀကီးတက္လာတယ္။ ဒါေတြကလည္း တစ္ဖက္က ေဒၚလာဝယ္အား ျပန္တက္လာတာေတြရွိပါတယ္။ ဒါေတြ က တစ္စိတ္တစ္ေဒသပါ''ဟု ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္က သုံးသပ္သည္။

တရားဝင္လႊဲအပ္ေပးပို႔ႏိုင္ရန္

ျပည္တြင္းသို႔ ႏိုင္ငံျခားေငြ စီးဝင္မႈပမာဏ ျမင့္တက္လာေစရန္ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ဝင္ေရာက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ကုန္သြယ္မႈတြင္ ပို႔ကုန္ပမာဏ တိုးျမႇင့္ ႏိုင္ရန္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ အဓိကက်မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အဓိကထားေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္ ကိစၥရပ္မွာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ျပန္ပို႔ေငြ မ်ား တရားဝင္လႊဲအပ္ေပးပို႔ႏိုင္ရန္ အစိုးရအေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေၾကာင္း သုံးသပ္သည္။ ျပည္တြင္းသို႔ တရားမဝင္ ေငြလႊဲေစ်းကြက္မွသာ ေရာက္ရွိေနျခင္းျဖစ္ၿပီး တရားဝင္ေစ်းကြက္ျဖစ္ေပၚလာေစရန္အတြက္ မက္လုံးေပး ဆြဲေဆာင္မႈမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေပး သင့္ေၾကာင္း သုံးသပ္သည္။

တရားမဝင္ ဝင္ေနတဲ့ ေဒၚလာ

''တကယ္တမ္းေျပာရင္ တရားမဝင္ ဝင္ေနတဲ့ေဒၚလာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အခုဆိုရင္ ဟိုတယ္လုပ္ငန္းေတြ အမ်ားႀကီးဖြံ႕ၿဖိဳးလာတယ္။ တစ္ဦးခ်င္းကေန ႏိုင္ငံျခားသားကို ငွားတဲ့ဟာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အဲဒါေတြက ႏိုင္ငံေတာ္က ေဒၚလာနဲ႔ပဲျပန္ေကာက္ အမ်ားႀကီးရတယ္။ ေနာက္တစ္ခု ပိုအေရးႀကီးတာက ဆရာတို႔ႏိုင္ငံကေန တျခားႏိုင္ငံသြားအလုပ္လုပ္တာ တြက္ထားတာက ေလးသန္းေလာက္ရွိတယ္။ တစ္လတစ္လ လႊဲတဲ့ေငြက တစ္ေယာက္ ကို ေဒၚလာ ၂ဝဝ ပဲ ပ်မ္းမွ်တြက္ဦးေတာ့ ေဒၚလာသန္း ၈ဝဝ ေလာက္က လစဥ္ဝင္ေနတာ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါေတြ ဟာ တရားဝင္မဟုတ္ဘဲ တရားမဝင္ ဝင္ေနတာ။ အဲဒါကိုသာ တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ မက္လုံးေပးမယ္။ ဆြဲေဆာင္မႈ ေတြေပးၿပီး လုပ္မယ္ဆိုရင္ တစ္ႏွစ္ကို အမ်ားႀကီးဝင္လာ မယ္။ တစ္ႏွစ္လုံးဆိုရင္ ေဒၚလာ ၁၅ ဘီလီယံ၊ ၁၆ ဘီလီယံေလာက္ ဝင္လာႏိုင္တယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြ ဆရာတို႔က ႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာတို႔ႏိုင္ငံမွာက တရားမဝင္ က အႀကီးႀကီးပဲ။ ေနရာတိုင္းမွာ ျဖစ္ေနတာ။ ဆရာတို႔ အေနနဲ႔ ဒါကို တရားဝင္လုပ္ႏိုင္ရင္ေတာင္ ဆရာတို႔ရဲ႕ ဂ်ီဒီပီေရာ၊ တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြေရာ တက္လာႏိုင္တယ္လို႔ ဆရာေရးဖူးပါတယ္။ ဒါကို ဝန္ႀကီးဌာနေတြအေနနဲ႔၊ အစိုးရ အေနနဲ႔ ထိေရာက္တဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ လုပ္ရမွာေပါ့။ က႑တိုင္းမွာ ကြၽမ္းက်င္တဲ့သူေတြ ရွိပါတယ္။ ပညာရွင္ ေတြရွိပါတယ္။ သူတို႔ေတြနဲ႔ ေသခ်ာေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါလိမ့္ မယ္''ဟု ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္က ဆက္လက္သုံးသပ္သည္။

ယင္းအျပင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈဖယ္ရွားေပးျခင္းႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈအထူးအခြင့္ အေရး (GSP)ေပးအပ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအလားအလာေကာင္းလာႏိုင္ေသာ္လည္း ယင္းမွာ အခ်ိန္ ကာလတစ္ခု လိုအပ္ေနဦးမည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ ဥေရာပသမဂၢသည္ လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို GSP အခြင့္အေရးေပးေသာ္လည္း ျမန္မာ့ထုတ္ကုန္မ်ား စံခ်ိန္စံၫႊန္းမီေအာင္ တင္ပို႔ႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ယင္းအခြင့္အေရးကို အျပည့္အဝ ေမွ်ာ္လင့္၍မရႏိုင္ေၾကာင္း သုံးသပ္သည္။

ေဒၚလာေတြ မလာေသး

''ခါတိုင္းလည္း ဒီအခ်ိန္ကေတာ့ ေဒၚလာေစ်းတက္ေနက်ပဲ။ ဒီအခ်ိန္က မိုးတြင္းဆိုေတာ့ ပို႔စရာသိပ္မရွိဘူး။ သြင္းတာကေတာ့ ဆက္သြင္းေနတယ္။ ေစ်းကစားတာ ေၾကာင့္လို႔ေတာ့ မျမင္ပါဘူး။ လိုအပ္လို႔ ကုန္သြယ္မႈအတြက္ သြင္းၾကတာလို႔ ျမင္တယ္။ ႏိုင္ငံျခားကလာမယ့္ ေဒၚလာေတြ ေပးမယ္ဆိုတဲ့ ေဒၚလာေတြက မလာေသးဘူး။ မျမင္ ရေသးဘူးေလ။ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ၊ တျခားသြင္းကုန္ လုပ္ငန္းကုမၸဏီေတြ ေဒၚလာဝယ္ရတာရွိမယ္။ အဲဒါက တစ္စိတ္တစ္ေဒသေလာက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကုန္သြယ္မႈမွာ အထူးအခြင့္အေရးေပးထားတဲ့ (GSP)က အေမရိကန္ကေပးေပမယ့္ ဆရာကေတာ့ ဥေရာပသမဂၢလို ျဖစ္မွာလည္းစိုးတယ္။ သူတို႔က ဖြင့္ေပးလိုက္ေပမယ့္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ပစၥည္းေတြက စံခ်ိန္စံၫႊန္းမကိုက္ဘူး။ အဲေတာ့ GSP ရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ခံစားဖို႔ဆိုတာက အခ်ိန္ နည္းနည္းလိုဦးမယ္ထင္ပါတယ္''ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးခင္ေမာင္ညဳိ(ေဘာဂေဗဒ)က သုံးသပ္သည္။

ကုန္စည္အရည္အေသြး

''အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္သာကိုင္သာရွိတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ ေကာင္းဖန္တီးေပးေရးက အစိုးရရဲ႕တာဝန္ပဲ။ တကယ္တမ္း လုပ္ေဆာင္တာကေတာ့ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ျဖစ္ပါ တယ္။ အစိုးရရဲ႕ ေပၚလစီေတြကိုနားလည္ၿပီး အျပန္အလွန္ အခက္အခဲေတြတင္ျပတာကလည္း အေရးႀကီးတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။ GSP ဆိုတာထက္ကို ဆရာတို႔ ကုန္သည္ ေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက L/C ကို လုံးဝမသုံးႏိုင္ဘူး။ အဲဒီအတြက္ လူတစ္ေယာက္က ၁ဝဝဝ ဖိုးပို႔ရင္ ႏွစ္ေထာင္ ဖိုးရင္းရပါတယ္။ ဆရာတို႔ရဲ႕ တင္ပို႔ႏိုင္မႈအေရအတြက္ ပမာဏ အကုန္က်ပါတယ္။ အခုဟာက GSP ျဖစ္လာမယ္။ ဆန္ရွင္လြတ္သြားရင္ ႏိုင္ငံတကာလိုျဖစ္သြားၿပီး လြတ္လြတ္ လပ္လပ္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာတို႔ကုန္စည္ ေတြရဲ႕ အရည္အေသြးေတြက အဲဒီႏိုင္ငံေတြကို တင္ပို႔ႏိုင္တဲ့ အရည္အေသြးေတြ ျဖစ္ဖို႔လိုပါတယ္''ဟု ေဒါက္တာ ေမာင္ေအာင္က ဆက္လက္သုံးသပ္သည္။

လက္ရွိ ႏိုင္ငံျခားေငြေစ်းႏႈန္း ျမင့္တက္ရျခင္းမွာ ေစ်းကြက္သေဘာအရသာျဖစ္ေပၚေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ေစ်း ကစားျခင္းေၾကာင့္ဟု မယူဆေၾကာင္းလည္း ပညာရွင္မ်ား က လတ္တေလာသုံးသပ္ထားသည္။ လက္ရွိအေျခအေန သည္ ဆိုးရြားေသာ အေျခအေနမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ဗဟိုဘဏ္က ဝင္ေရာက္ထိန္းခ်ဳပ္ရမည့္ အေနအထားမဟုတ္သည့္အျပင္ ေစ်းကြက္ကသာ ထိန္းေက်ာင္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သုံးသပ္ထားၾကသည္။

''လက္ရွိ ေဒၚလာေစ်း အတက္အက်က ေစ်းကြက္ရဲ႕ သေဘာအတိုင္းျဖစ္ေနတာ။ လြန္လြန္ကဲကဲေတာ့ မယူဆ ဘူး။ ေလာေလာဆယ္မွာ ေနရာတကာ လိုက္ပါေနစရာေတာ့ မလိုဘူး။ တစ္ခါတေလ ဝင္ပါလို႔ ပိုဆိုးသြားတဲ့ကိစၥ ေတြရွိတယ္။ အခုအထိကေတာ့ ဗဟိုဘဏ္ဝင္ပါစရာ မလိုေသးဘူး။ တကယ္လို႔ သိပ္ၿပီးေတာ့ အတက္အက် ၾကမ္းတဲ့အခါမ်ဳိးမွာေတာ့ ဗဟိုဘဏ္က ေရာင္းတာဝယ္တာ တို႔ ဝင္လုပ္ရမွာေပါ့''ဟု ဦးခင္ေမာင္ညဳိ(ေဘာဂေဗဒ)က လက္ရွိ ေဒၚလာေစ်းျမင့္တက္လာမႈအေပၚ သုံးသပ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ယခုလိုကာလတြင္ ေဒၚလာေစ်း ၁၃ဝဝ အထက္တြင္ ေရာက္ရွိေနၿပီး ျမန္မာ့ေရႊေစ်းမွာ လည္း ရွစ္သိန္းဝန္းက်င္တြင္ တည္ရွိေနသည္။ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ေဒၚလာေစ်း က်ပ္ ၁ဝဝဝ ေအာက္သို႔ ေရာက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့ေရႊေစ်းမွာလည္း က်ပ္ ခုနစ္သိန္း ေအာက္တြင္ ရွိခဲ့သည္။ ယင္းမွ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း ေဒၚလာေစ်းျမင့္တက္လာရာတြင္ ဇြန္လ၌ ေဒၚလာေစ်း ၁၂ဝဝ ဝန္းက်င္ခန္႔တြင္ရွိခဲ့ၿပီး ေရႊေစ်းမွာလည္း က်ပ္ ခုနစ္ သိန္းေက်ာ္သို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၅ ၾသဂုတ္လတြင္ ေဒၚလာေစ်း ၁၃ဝဝ ေက်ာ္အထိ ျမင့္တက္ခဲ့ၿပီး ေရႊေစ်းမွာ လည္း ရွစ္သိန္းခန္႔တြင္ ရွိခဲ့သည္။ ယခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ခန္႔ တြင္ ေဒၚလာေစ်းမွာ က်ပ္ ၁၂ဝဝ ေအာက္တြင္ရွိခဲ့ၿပီး ေနာက္ က်ပ္ ၁၂ဝဝ ဝန္းက်င္တြင္ တည္ၿငိမ္ေနရာမွ ၾသဂုတ္လကုန္ပိုင္းႏွင့္ စက္တင္ဘာလအတြင္း တျဖည္း ျဖည္း ျမင့္တက္လာခဲ့ရာတြင္ စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္၏ ျပင္ပေပါက္ေစ်းအရ ၁၂၅၅ က်ပ္ ဝန္းက်င္တြင္ ရွိေနၿပီး ဗဟိုဘဏ္ေစ်းႏႈန္းအရ ၁၂၄၅ တြင္ရွိေနေၾကာင္း သိရ သည္။

အမ်ားအျပား တင္သြင္းေနၾက

''ဗဟိုဘဏ္အေနနဲ႔က ႏႈန္းရွင္ေငြလဲစနစ္ေပါ့။ ေစ်းကြက္ေန႔စဥ္ျဖစ္ေပၚတဲ့ အတိုင္းပဲ ဗဟိုကသြားမွာ။ အျပင္မွာ လူေတြထင္သလို ေစ်းေတြတက္သြားရင္ ဗဟိုဘဏ္က ထုတ္ေရာင္း၊ ေစ်းေတြက်သြားရင္ ဗဟိုဘဏ္က ျပန္ဝယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ သာမန္အားျဖင့္ ထင္ၾကတယ္။ ဒါက ဘယ္ေတာ့လဲဆိုေတာ့ သာမန္အားျဖင့္ သုံးလတို႔ ေျခာက္လတို႔ တစ္ႏွစ္တို႔ၾကာမွေပၚတယ္။ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ဗဟိုဘဏ္ကဝင္ၿပီးေတာ့ ေစ်းတက္သြားၿပီး လိုက္လုပ္တာ ေတာ့ မလုပ္ဘူး။ ေစ်းေတြတက္တယ္ဆိုတာက ပို႔ကုန္က ဘာမွမရွိတာ။ သြင္းကုန္က တအားသြင္းတယ္။ အခုဟာက မည္သည့္သြင္းကုန္မဆို လြတ္လပ္စြာ တင္သြင္းခြင့္ရွိတယ္ ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံမွာ အေရးတႀကီးမလိုတဲ့ပစၥည္းေတြကအစ အမ်ားအျပား တင္သြင္းေနၾကေတာ့ ေဒၚလာလိုအပ္ခ်က္ မ်ားေနတာေပါ့။ ဒီဒဏ္ကိုေတာ့ ခံရမွာပါ။ ေစ်းကြက္ကပဲ သူ႔ဟာသူ ထိန္းေက်ာင္းသြားမယ္။ ေခါင္းကိုက္ေနလို႔ရွိရင္ ပါရာစီတေမာ ေသာက္ရမယ္။ ေဆးေသာက္ၿပီးရင္ ႏွစ္နာရီၾကာမယ္။ သုံးနာရီၾကာမွ သက္သာမယ္။ အဲဒီအတြင္းမွာ မသက္သာရေသးလားဆိုၿပီးေတာ့ အတင္းျငင္း ေနလို႔ေတာ့မရဘူး။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံလည္း ဒီလိုပဲ။ သုံးလတန္သည္ ေျခာက္လတန္သည္ၾကာမွ အက်ဳိးဆက္ျဖစ္လာ မယ္''ဟု ႏိုင္ငံေတာ္ဗဟိုဘဏ္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ စီးပြားေရးပညာရွင္တစ္ဦးက ေျပာသည္။

ေစ်းကြက္အတြင္းမွ ေဝဖန္မႈမ်ား

လက္ရွိတြင္ ႏိုင္ငံျခားေငြေစ်းကြက္တြင္ေန႔စဥ္ ေပါက္ေစ်းျဖင့္ ပုံမွန္အေရာင္းအဝယ္ ျပဳလုပ္လ်က္ရွိ ေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕ေသာဘဏ္မ်ားမွာ ေဒၚလာေငြ အဝယ္သာ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး အေရာင္းကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိ ဟူေသာ ေစ်းကြက္အတြင္းမွ ေဝဖန္မႈမ်ားရွိေနသည့္အေပၚ ယင္းမွာလည္း ပုံမွန္မဟုတ္သည့္သေဘာဟု သတ္မွတ္ႏိုင္ သည့္အျပင္ ႏုိင္ငံတကာဘဏ္မ်ား၏ စံႏႈန္းအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းလည္းျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း စီးပြားေရးပညာရွင္ မ်ားက သုံးသပ္သည္။

''ဘဏ္ေတြကို ေဒၚလာအေရာင္းအဝယ္ကိစၥမွာ တစ္ဖက္ကလည္း စည္းကမ္းသတ္မွတ္ထားတယ္။ ဘဏ္ မွာ ႏိုင္ငံျခားေငြက ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ကိုင္တြယ္ထားလို႔ရ တယ္။ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ျပည္တြင္းေငြ ကိုင္တြယ္ထားလို႔ ရတယ္။ အဲဒီအခြင့္အလမ္း ဘဏ္ကိုေပးထားတယ္။ အဲဒါ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းပါ။ ႏိုင္ငံတကာဘဏ္လုပ္ငန္းအတိုင္း လိုက္နာတာပါ။ သူ႔လက္ထဲမွာ ႏိုင္ငံျခားေငြ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ ကိုင္ထားခြင့္ရွိတာကို မကိုင္နဲ႔ ျပန္ေရာင္းဆိုၿပီး အမိန္႔ေပးလို႔ မသင့္ဘူးေပါ့ေနာ္။ သူကိုယ္တိုင္ ေစ်းကြက္မွာ ကိုင္တြယ္ထိန္းေက်ာင္းဖို႔ပဲလိုပါတယ္''ဟု ႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုဘဏ္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ စီးပြားေရးပညာရွင္ တစ္ဦးက ေျပာသည္။

လက္ရွိ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး အေျခအေနေကာင္းရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေငြတိုးျမႇင့္ရရွိေစရန္အတြက္ အစိုးရမွ မူဝါဒမ်ား ေဖာ္ေဆာင္လ်က္ရွိၿပီး ျပည္တြင္းပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္လည္း ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပသည္။ ေစ်းကြက္သေဘာ တရားအရ ေစ်းတက္ျခင္း၊ က်ျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ မလိုအပ္ဘဲ ေစ်းကြက္ကသာ ထိန္းေက်ာင္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး တရားမဝင္ ေငြစီးဆင္းေနမႈမ်ားကုိ တရားဝင္ ျဖစ္လာေစေရး၊ ျပည္တြင္းကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑တိုးတက္ကာ ျပည္ပသို႔ အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ ကုန္စည္မ်ား ပို႔ေဆာင္ႏိုင္ေရး၊ မလိုအပ္ေသာ ကုန္စည္မ်ားကုိႏိုင္ငံျခားေငြအကုန္ခံကာ တင္သြင္းျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ေရး၊ ျပည္တြင္းရွိ လုပ္သား အင္အားတြင္ အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ အလုပ္သမားမ်ားျဖစ္ေပၚေစေရး အတြက္ လူ႔စြမ္းအားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား၊ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ား ဝင္ေရာက္ လာရန္ ေကာင္းမြန္ေသာ စီးပြားေရးပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္းမ်ား ဖန္တီးေပးႏိုင္ ေရးတို႔လိုအပ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္သည္။

ျပည္တြင္းမွာ ပညာရွင္ေတြမ်ားမ်ား ေမြးထုတ္

''အဓိက က ကုန္သြယ္ေရး တိုးျမႇင့္ရမွာပါ။ ကုန္သြယ္ေရးမတိုးေတာ့ ျမန္မာေငြ တန္ဖိုးက်တာေပါ့။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီက ကုန္သည္ေတြက အစိုးရကိုပဲ ၾကည့္ေနတယ္။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အရပ္တကာထြက္ၿပီး ဝယ္ပါခ်မ္းပါ ေျပာရမွာ။ ေျပာမွ မေျပာတာ။ ကုန္စည္ျပပြဲေတြလုပ္ရမယ္။ ဆန္ေတြ ဘယ္လိုေရာင္းမယ္။ ပဲေတြ ဘယ္လိုေရာင္းမယ္။ သရက္သီးေတြ ဘယ္လိုေရာင္းမယ္ဆိုတာေတြ လုပ္ရမွာ။ လယ္ယာထြက္ကုန္ ကုန္စည္ျပပြဲေတြ လုပ္ရမယ္။ လုပ္သားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ျပပြဲေတြ ကိုယ့္လုပ္သားေတြဟာ ဘယ္လို ကြၽမ္းက်င္တယ္ဆိုတာေတြ လုပ္ရမွာ။ သူေဌးေတြအေနနဲ႔ကလည္း တကၠသိုလ္ေတြ၊ ေက်ာင္းေတြကို ပံ့ပိုး တာမရွိဘူး။ ေက်ာင္းေတြကို ရန္ပုံေငြ မထည့္ေပးဘူး။ လွဴဒါန္းထည့္ဝင္ၿပီးေတာ့ ျမႇင့္တင္အားေပးတာေတြ လုပ္ရမွာ။ ကိုယ့္ဆီက လူေတြညံ့တယ္ဆိုၿပီး ဘာမွ မလုပ္ဘူး။ ျပည္တြင္းမွာ ပညာရွင္ေတြမ်ားမ်ား ေမြးထုတ္ေပးရမွာ။ ျပည္ပကို မားကတ္တင္း ဆင္းရမွာ။ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ တြဲဖက္လုပ္ကိုင္လို႔ရတဲ့သူေတြ မ်ားမ်ားေမြးထုတ္ရမွာ။ ဒါမွ ႏိုင္ငံျခားဝင္ေငြေတြ ဝင္မွာပါ'' ႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုဘဏ္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ စီးပြားေရးပညာရွင္တစ္ဦးက သုံးသပ္ ေျပာၾကားသည္။

ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား စီးဝင္လာမည္

လက္ရွိ ကမၻာ့စီးပြားေရး အရွိန္ေႏွးေကြးေနျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား တန္႔ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအား ျပည္တြင္းတြင္ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ ေကာင္းမြန္ေသာ ပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္းမ်ား ဖန္တီး ေပးႏိုင္ပါက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား စီးဝင္လာမည္ျဖစ္ကာ စီးပြားေရးတိုးတက္လာ ႏိုင္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္ အာရွေဒသတြင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးအရ ဝင္ေရာက္ လာေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားသာ ရွိေနေသးေၾကာင္း စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ထားသည္။ အာရွေဒသတြင္းႏိုင္ငံတို႔မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ မဟာဗ်ဴဟာ ေျခလွမ္းလွမ္းထားျခင္းသာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ ပိုမို ေကာင္းမြန္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားရွိေနသည့္အတြက္ေၾကာင့္လည္း ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ဝင္ေရာက္လာရန္မွာ စိန္ေခၚမႈမ်ားရွိေနေၾကာင္း သုံးသပ္ၾကသည္။