ျပည္ေထာင္စုေရွ႔ေနခ်ဳပ္႐ုံး၏ ရက္ ၁ဝဝ

ေတြ႔ဆုံေမးျမန္း - မင္းမင္းေဇာ္(သတင္းစဥ္)

ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသုံးရပ္ျဖစ္သည့္ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ တရားစီရင္ေရးက႑ သုံးရပ္လုံးတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနရသည့္ ႐ုံးတစ္႐ုံးျဖစ္သည္။

ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံး၏ အဓိက လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားမွာ ဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ အစိုးရ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ေရးဆြဲထားသည့္ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ အမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာ၊ အမိန္႔၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္ႏွင့္ လုပ္ထုံး လုပ္နည္း(မူၾကမ္း)မ်ားကို စိစစ္အႀကံျပဳေပး ျခင္း၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ျပ႒ာန္းသည့္ ဥပေဒမ်ားကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဆိုျခင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေရးရာ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဥပေဒအႀကံဥာဏ္ေပးျခင္း၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒေရးရာကိစၥရပ္မ်ား၊ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဥပေဒအႀကံဥာဏ္ေပးျခင္း၊ အမႈ မ်ားမွာ တရားစြဲဆိုရန္ သင့္၊ မသင့္ ဥပေဒ အႀကံÓဏ္ေပးၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ကိုယ္စား အမႈ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္ အစိုးရဌာန၊ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ စာခြၽန္ေတာ္ ေလွ်ာက္ထားမႈမ်ားတြင္ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ ျခင္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ေနသည္။

သို႔ျဖစ္ရာ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံး၏ ရက္ ၁ဝဝ စီမံခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သိရွိႏိုင္ ရန္ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္ႏွင့္ တာဝန္ရွိသူ မ်ားအား ေမးျမန္းထားသည္။

ဦးထြန္းထြန္းဦး
ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္
ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံး

ေမး။ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးရဲ႕ ရက္ ၁ဝဝ စီမံခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေန တာေတြကို သိလိုပါတယ္။

ေျဖ။ ရက္ ၁ဝဝ စီမံခ်က္မွာ ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးရဲ႕ ဦးစီးဌာနအသီးသီးက ေဆာင္ ရြက္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြျဖစ္တဲ့ ဥပေဒ၊ နည္း ဥပေဒေတြ၊ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ စိစစ္တဲ့ကိစၥ ေတြ၊ စာခ်ဳပ္စာတမ္း စိစစ္တဲ့ကိစၥေတြ၊ ဥပေဒ အႀကံÓဏ္ေပးတဲ့ ကိစၥေတြကို ယခုလက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနဆဲအျပင္ ဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးက ထပ္မံေပးပို႔ လာတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း ရက္ ၁ဝဝ အတြင္းမွာ ၿပီးျပတ္ေအာင္ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက ျပည္သူ႔အတြက္ တိုက္႐ိုက္ အက်ဳိးသက္ေရာက္တဲ့ လုပ္ငန္းကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးနဲ႔ အဆင့္ဆင့္ ေသာ ဥပေဒ႐ုံးမ်ားကေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ တရား စြဲႏွင့္ အမႈလိုက္လုပ္ငန္းျဖစ္ပါတယ္။ အဆင့္ ဆင့္ေသာ ဥပေဒ႐ုံးမ်ားမွာရွိတဲ့ ဥပေဒအရာရွိ မ်ားရဲ႕ အဓိကလုပ္ငန္းတာဝန္ဟာ ရာဇဝတ္ အမႈမ်ားမွာ တရားစြဲမတင္မီ ဥပေဒအႀကံ ဥာဏ္ေပးျခင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ကိုယ္စား အမႈ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တရားစြဲမတင္မီ ဥပေဒအႀကံÓဏ္ေပးရာမွာ ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တရား႐ုံးမွာ အမႈလိုက္ပါစစ္ေဆး တာပဲျဖစ္ျဖစ္ မႈခင္းကိစၥေတြမွာ ဥပေဒအရာရွိ ေတြေၾကာင့္ ၾကန္႔ၾကာတာမ်ဳိးမရွိရေအာင္ ၾကပ္မတ္ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အမႈ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ ကိစၥေတြမွာ ဥပေဒနဲ႔အညီ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုပ္သိမ္းမႈ ေတြမွာ ႏွစ္ဖက္အမႈသည္ေတြက ေက်နပ္ၾက ၿပီးေတာ့ အဲဒီအမႈကို ႐ုပ္သိမ္းေပးျခင္းအား ျဖင့္ ဘာျပႆနာမွမရွိႏိုင္ဘူး။ ဒီလို အမႈမ်ိဳး ထပ္မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ အျမန္ဆုံးေဆာင္ရြက္ ေပးၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕မွာ အမႈ ႐ုပ္သိမ္းလိုေၾကာင္း ဥပေဒ႐ုံးကို တင္ျပလာတဲ့ အခါ ဥပေဒ႐ုံးက စိစစ္ရတယ္။ ၿပီးရင္ တရားစြဲအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕ထံ သေဘာထားေတာင္းခံရတယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႕က သေဘာထားျပန္ၾကားခ်က္ရရင္ ဥပေဒ႐ုံးက တရား႐ုံးကို တင္ျပရတယ္။ တရား႐ုံးက အမိန္႔ ခ်ရတယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ႐ုံးတစ္႐ုံးခ်င္းေၾကာင့္ ၾကန္႔ၾကာမႈမရွိေစဖို႔ ကိုယ့္႐ုံးကိုလည္း မွာၾကား ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့သူေတြနဲ႔လည္း အားလုံးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ညႇိႏႈိင္းၿပီး ျဖစ္ ပါတယ္။ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးနဲ႔ ရဲခ်ဳပ္တို႔က လည္း အျပည့္အဝပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြား မယ္လို႔ ေျပာၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကိစၥ ေတြဟာ ရက္ ၁ဝဝ အတြင္းမွာ သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲသြားမယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။

ေမး။ ဝန္ထမ္းေတြ အဂတိကင္းရွင္း ေအာင္၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမျပဳလုပ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ထားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လည္း သိလိုပါတယ္။

ေျဖ။ ဥပေဒအရာရွိမ်ားနဲ႔ ဝန္ထမ္းမ်ား အဂတိကင္းရွင္းေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစိုးရရဲ႕ မူဝါဒကို အားလုံးက သိရွိနားလည္သေဘာ ေပါက္ၿပီး စိတ္ေရာကိုယ္ပါ လိုက္နာၾကမွသာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ လိုက္ေလ်ာ ညီေထြျဖစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒအရာရွိေတြ နဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြကို လာဘ္ေငြေတာင္းခံျခင္း၊ လက္ေဆာင္ရယူျခင္းမ်ားမျပဳလုပ္ဖို႔ တားျမစ္ ထားပါတယ္။ လာဘ္ေငြေတာင္းရင္ တိုင္ၾကား ႏိုင္ေၾကာင္း ဥပေဒ႐ုံးတိုင္းမွာ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ခ်ိတ္ဆြဲအသိေပးျခင္းျပဳလုပ္ဖို႔ စီမံေဆာင္ရြက္ ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။ အခုဆိုရင္ Justice Sector Reform လုပ္ဖို႔လိုတယ္ဆိုၿပီး ေျပာေနၾက တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ လို႔ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးရဲ႕ အျမင္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြရွိရင္ သိပါရေစ။

ေျဖ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔႐ုံးဟာ တရားစီရင္ ေရးနယ္ပယ္မွာ အဓိကပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေန ရတဲ့ ႐ုံးတစ္႐ုံးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရား မွ်တမႈက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး (Justice Sector Reform)မွာ သက္ဆိုင္ရာဌာန၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႔အတူ အျပည့္အဝပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တရားမွ်တမႈက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔႐ုံးက ခ်မွတ္ထားတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္းရဲ႕ ရည္မွန္း ခ်က္တစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တရားမွ်တမႈ က႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ ဌာနတစ္ခုတည္းက ေဆာင္ရြက္လို႔မရႏိုင္ ပါဘူး။ သက္ဆိုင္ရာဌာနအားလုံးက တက္ညီ လက္ညီ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔လိုပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္တဲ့အခါမွာလည္း ကိုယ့္အပိုင္းကိုယ္ တာဝန္ေက်ေအာင္လုပ္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဦးေကာင္း၊ တစ္ေယာက္ေကာင္း၊ တစ္ဖြဲ႕ ေကာင္း လုပ္႐ုံနဲ႔လည္း မေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရမယ့္ဌာနေတြ ျဖစ္တဲ့ တရား႐ုံး၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕တို႔နဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္။

အမ်ားကေျပာသလို တရားမွ်တမႈက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔လိုအပ္တယ္ဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္ တို႔လည္း လက္ခံပါတယ္။ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္ တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြအျပင္ လႊတ္ေတာ္၊ သက္ဆိုင္ရာဌာန၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ျပည္သူ ေတြအားလုံးက ဝိုင္းဝန္းပံ့ပိုးေပးမွ တရား မွ်တမႈက႑ အမွန္တကယ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ႏိုင္မွာျဖစ္သလို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ၿပီး တရား မွ်တမႈရွိတဲ့ ဝန္းက်င္တစ္ရပ္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးဟာ တရားစီရင္ေရးနယ္ပယ္မွာ ပါဝင္ေဆာင္ ရြက္ေနတဲ့ ဌာနတစ္ခုျဖစ္တာေၾကာင့္ တရား ဥပေဒစိုးမိုးေရးကိစၥ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ေတြ ရွိမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးအေနနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘာေတြလုပ္ေနလဲဆိုတာ သိပါရေစ။

ေျဖ။ တရားမွ်တမႈရရွိျခင္းဟာ တရား ဥပေဒစိုးမိုးေရး(Rule of Law)ရဲ႕ ေသာ့ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔႐ုံးက လုပ္ေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ ဥပေဒနဲ႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒအရာရွိေတြရဲ႕ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ခ်က္ ေတြဟာ သူတို႔ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိတဲ့ ျပည္သူ ေတြ တရားမွ်တမႈရရွိခံစားႏိုင္ေရးအေပၚ အက်ဳိးးသက္ေရာက္မႈ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဆိုင္ရာမူဝါဒေတြ ပိုမိုခိုင္မာအားေကာင္းလာ ေစဖို႔ရည္ရြယ္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ေဆာင္ရြက္ေန ပါတယ္။

တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးရဲ႕ အဓိကအေျခခံ အုတ္ျမစ္ဟာ ဥပေဒျပဳျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ဥပေဒျပဳႏိုင္ဖို႔ ဥပေဒေရးဆြဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔႐ုံးအေနနဲ႔ စိစစ္အႀကံေပးျခင္း၊ အစိုးရဌာန၊ အဖြဲ႕အစည္း ေတြကို ဥပေဒအႀကံÓဏ္ေပးျခင္းျဖင့္ တရား ဥပေဒစိုးမိုးေရးျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အလားတူ တရား႐ုံးေတြမွာ ရာဇဝတ္ မႈခင္းေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ကိုယ္စား လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာလည္း မွ်တတဲ့ တရား စီရင္ေရးစံႏႈန္းမ်ား(Fair Trial Standards) နဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးရရွိဖို႔ ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးရရွိဖို႔ဆိုတာက တရား စီရင္ေရးစနစ္ကို ျပည္သူမ်ားက ယုံၾကည္ ကိုးစားမႈ ရွိျခင္း၊ မရွိျခင္းအေပၚမွာ မူတည္ ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဥပေဒ႐ုံး မ်ားဟာ ျပည္သူအတြက္ အက်ဳိးရွိေစမယ့္ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ျမႇင့္တင္၊ ဆက္စပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႔ တက္တက္ ၾကြၾကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး ျပည္သူရဲ႕ ယုံၾကည္အားကိုးမႈရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။

ေဒါက္တာ သီသီျမင့္

ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္
ဥပေဒအႀကံဥာဏ္ေပးေရးဦးစီးဌာန

ေမး။ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးအေန နဲ႔ စီးပြားေရးစာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားနဲ႔စပ္လ်ဥ္းၿပီး ဘယ္လိုအခန္းက႑မွေန၍ တာဝန္ယူေဆာင္ ရြက္ေပးရပါသလဲ။

ေျဖ။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ဝန္ႀကီးဌာန နဲ႔ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ေတြက သူတို႔ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းကိစၥေတြလုပ္တဲ့အခါမွာ စီးပြားေရး စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြခ်ဳပ္ဆိုၾကတာရွိပါတယ္။ အဲဒီ စီးပြားေရးစာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို ဥပေဒ ေၾကာင္းအရ ခိုင္မာမႈရွိေစဖို႔ ကြၽန္မတို႔ဌာန ကို စိစစ္ရန္ေပးပို႔ပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔ဌာနက လည္း အဲဒီလိုေပးပို႔လာတဲ့ စီးပြားေရးစာခ်ဳပ္ စာတမ္းေတြကိုစိစစ္ၿပီး ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဥပေဒအႀကံÓဏ္ေပးရပါတယ္။

ေမး။ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးအေနနဲ႔ ဘယ္လိုစီးပြားေရးစာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို စိစစ္ေပးေနရပါသလဲ။

ေျဖ။ ကြၽန္မတို႔႐ုံးအေနနဲ႔ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းအမ်ဳိးအစား ၁၄ မ်ဳိးကို စိစစ္အႀကံေပးပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ သက္ ဆိုင္ရာ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းေတြ နဲ႔ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းအဖြဲ႕အစည္း၊ ကုမၸဏီေတြ အၾကား ခ်ဳပ္ဆိုမယ့္ အစုရွယ္ယာအခ်ဳိး ထည့္ဝင္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ဖက္စပ္စာခ်ဳပ္ေတြ၊ အစိုးရ ဌာနေတြပိုင္ဆိုင္တဲ့ ေျမနဲ႔ အေဆာက္အအံု ငွားရမ္းတဲ့ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ေတြ၊ အေဆာက္အအံု ငွားရမ္းတဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြ၊ အစိုးရရဲ႕ေျမကို ငွားရမ္း ၿပီး အေဆာက္အအံုေဆာက္လုပ္ကာ ငွားရမ္း သက္တမ္းကုန္ဆုံးတဲ့အခါမွာ အေဆာက္အအံု နဲ႔ ေျမကို သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနသို႔ ျပန္လည္ လႊဲေျပာင္းတဲ့ တည္ေဆာက္လုပ္ေဆာင္ လႊဲေျပာင္းတဲ့စာခ်ဳပ္ေတြ၊ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီး ဌာနအေနနဲ႔ ျပည္ပမွ စက္ကိရိယာပစၥည္းေတြ ဝယ္ယူတဲ့အခါ ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ ျပည္ပပစၥည္းဝယ္ယူ ေရးစာခ်ဳပ္ေတြ၊ အစိုးရက ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕ အစည္းေတြဆီက ေငြေခ်းယူတဲ့ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ ေတြကို စိစစ္ေပးေနပါတယ္။

စာခ်ဳပ္ေတြ အမ်ားဆုံးေဆာင္ရြက္ေပးရ တဲ့ ဝန္ႀကီးဌာနေတြကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာန၊ စက္မႈဝန္ႀကီးဌာန၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္း ေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာနတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဌာန တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ေဆာင္ရြက္တဲ့လုပ္ငန္းအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ စာခ်ဳပ္အမ်ဳိးအစားကြဲျပားမႈ ရွိပါတယ္။

ေမး။ အဲဒီလို စီးပြားေရးစာခ်ဳပ္စာတမ္း ေတြကို စိစစ္တဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုအခ်က္ အလက္ေတြကို အေျခခံၿပီးစိစစ္ပါသလဲ။

ေျဖ။ စီးပြားေရးစာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို စိစစ္တဲ့အခါမွာ အဓိကအားျဖင့္ စာခ်ဳပ္တစ္ခု မွာ ပါဝင္ရမယ့္ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ အခ်က္ အလက္ေတြ၊ ဥပေဒဆိုင္ရာစည္းကမ္းခ်က္ ေတြ ပါဝင္ေစဖို႔ အဓိကစိစစ္ပါတယ္။ စိစစ္ရာ မွာ အေျခခံရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြကို ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္ နည္း ဥပေဒမ်ားမွာ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ စီးပြား ေရးစာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို စိစစ္အႀကံေပးတဲ့ အခါမွာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ခိုင္မာတဲ့စာခ်ဳပ္ ျဖစ္ေအာင္၊ စာခ်ဳပ္မွာပါဝင္သင့္ ပါဝင္ထိုက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ျပည့္စုံေအာင္၊ ေကာင္းမြန္ တဲ့ စာခ်ဳပ္တစ္ေစာင္ျဖစ္ေအာင္ စိစစ္ေပး ပါတယ္။

အဓိကအားျဖင့္ ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံ ထိခိုက္ နစ္နာမႈမရွိေစဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ ျပည္သူလူထု အတြက္ အက်ဳိးရွိေစဖို႔ ဂ႐ုျပဳစိစစ္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕စာခ်ဳပ္ေတြဟာ အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ ခ်ဳပ္ ဆိုၾကၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ျမန္မာဘာသာ နဲ႔ ခ်ဳပ္ဆိုပါတယ္။ ဘယ္လိုစာခ်ဳပ္မ်ဳိးျဖစ္ျဖစ္ ကြၽန္မတို႔က အေသးစိတ္ဂ႐ုျပဳၿပီးေတာ့ စိစစ္ ေပးပါတယ္။ ခ်ဳပ္ဆိုမယ့္ စာခ်ဳပ္ေတြဟာ တည္ဆဲသက္ဆိုင္ရာဥပေဒေတြနဲ႔အညီ ျဖစ္ ေစဖို႔နဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္တို႔ရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ရယူရန္လိုအပ္ပါက အဲဒီလို သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ရယူေဆာင္ရြက္ဖို႔ အႀကံျပဳျပန္ၾကားပါတယ္။

ေမး။ အဲဒီလို စိစစ္တဲ့အခါမွာ ဘယ္လို အခက္အခဲေတြ ႀကဳံေတြ႕ရပါသလဲ။
ေျဖ။ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရဌာန အဖြဲ႕ အစည္းေတြအေနနဲ႔ ကြၽန္မတို႔႐ုံးကို ေပးပို႔လာ တဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြဟာFinal Draft ျဖစ္ဖို႔လိုအပ္ ပါတယ္။ ပူးတြဲေပးပို႔ရမယ့္ စာခ်ဳပ္စာတမ္း အေထာက္အထားေတြလည္း ျပည့္စုံဖို႔လိုအပ္ ပါတယ္။ အဲလိုမွမဟုတ္ရင္ စာခ်ဳပ္စာတမ္း အခ်က္အလက္ေတြကို ႐ုံးဌာနခ်င္း ဆက္ သြယ္ၿပီး ျပန္ေတာင္းေနရတာနဲ႔ ႐ုံးလုပ္ငန္း သေဘာသဘာဝအရ ၾကန္႔ၾကာရတာမ်ဳိးရွိပါ တယ္။ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးတဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ လို႔ သက္တမ္းတိုးျမႇင့္လိုတဲ့အခါ၊ ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္လိုတဲ့အခါ၊ ရပ္စဲစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို လိုတဲ့အခါ၊ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့တဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး ဥပေဒျပႆနာေပၚေပါက္လာတဲ့အခါ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးကို သေဘာထား မွတ္ခ်က္ေတာင္းရင္ မူလခ်ဳပ္ဆိုခဲ့တဲ့ စာခ်ဳပ္ စာတမ္းမ်ားနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္စာတမ္း အေထာက္အထားမ်ားကို ျပည့္စုံစြာ ေပးပို႔ ခဲ့မယ္ဆိုရင္ သတ္မွတ္ကာလအတြင္း ျပန္ၾကား ေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ၾကန္႔ၾကာ မႈေတြ မျဖစ္ေစဖို႔ အႀကံေပးေတာင္းတဲ့အခါ မွာ ဌာနနဲ႔ တစ္ဖက္စာခ်ဳပ္ဝင္တို႔ ႏွစ္ဖက္ အၿပီးသတ္ ညႇိႏႈိင္းထားတဲ့ ေနာက္ဆုံးစာခ်ဳပ္ (မူၾကမ္း) (Final Draft)ေတြကို ေပးပို႔ဖို႔ လိုအပ္သလို သက္ဆိုင္တဲ့စာခ်ဳပ္စာတမ္း အေထာက္အထားေတြကိုလည္း အျပည့္အစုံ ေပးပို႔ဖို႔လိုပါတယ္။

ေမး။ ဘယ္လိုစာခ်ဳပ္ေတြကို အမ်ားဆုံး စိစစ္ၿပီး အႀကံဥာဏ္ေပးရပါသလဲ။
ေျဖ။ ဖက္စပ္စာခ်ဳပ္ေတြ၊ အတိုင္ပင္ခံငွားရမ္းေရးစာခ်ဳပ္ေတြ၊ တည္ေဆာက္ လုပ္ေဆာင္လႊဲေျပာင္းလို႔ေခၚတဲ့BOT စာခ်ဳပ္ ေတြ၊ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ေတြ၊ Power Purchase Agreement လို႔ေခၚတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ေရာင္းဝယ္ေရးစာခ်ဳပ္ေတြ၊ ဏွဃ လို႔ေခၚတဲ့ ထုတ္လုပ္မႈအေပၚ အက်ဳိးအျမတ္ခြဲေဝတဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြ၊ အက်ဳိးတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့စာခ်ဳပ္ေတြ၊ လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းဆိုင္ရာ နားလည္မႈစာခြၽန္လႊာေတြကို အမ်ားဆုံးစိစစ္ ေပးရပါတယ္။

ေမး။ စာခ်ဳပ္ေတြကို စိစစ္တဲ့အခါ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ယူရပါသလဲ။
ေျဖ။ သာမန္စာခ်ဳပ္ပုံစံမ်ဳိးဆိုရင္ ႏွစ္ ပတ္အတြင္း စိစစ္ျပန္ၾကားေပးပါတယ္။ ခက္ခဲနက္နဲတဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ဥပေဒေရးရာ ကိစၥရပ္ေတြအေပၚမွာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ ေတာင္းခံခဲ့ရင္ေတာ့ အခ်ိန္ယူၿပီး စိစစ္ေပး ရပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနေတြက အေရးတႀကီးေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆို တာေတြဟာ မၾကာခဏရွိတတ္ပါတယ္။ အဲလို ေတာင္းဆိုတဲ့အခါမွာ အေရးႀကီးရင္ႀကီးသလို အစိုးရဌာန၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ ကို မူတည္ၿပီး ကြၽန္မတို႔အေနနဲ႔ ႐ုံးခ်ိန္မွာ သာမက ဌာနရဲ႕လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ေစဖို႔ အခ်ိန္နဲ႔တစ္ေျပးညီ အျပည့္အဝ ပူးေပါင္း ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေပးေနပါတယ္။

ေမး။ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြ စိစစ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထပ္မံျဖည့္စြက္ေျပာလိုတာရွိရင္ ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ။ စီးပြားေရးစာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားကို စိစစ္ျခင္းဟာ ပညာရပ္ပိုင္းဆိုင္ရာျဖစ္တဲ့ အတြက္ စီးပြားေရးစာခ်ဳပ္စာတမ္းဌာနခြဲမွာ ရွိတဲ့ ဥပေဒအရာရွိမ်ားကို သီးျခားေလ့က်င့္ ထားၿပီးမွ စာခ်ဳပ္မ်ားကို စိစစ္အႀကံျပဳႏိုင္ပါ တယ္။ ႏိုင္ငံကို အက်ဳိးျပဳႏိုင္ဖို႔၊ ဥပေဒေၾကာင္း အရ အေကာင္းဆုံးအႀကံျပဳႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာသင္တန္းေတြ၊ အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို တက္ေရာက္ေလ့လာ သင္ယူေစၿပီး ေကာင္းမြန္ေသာ အႀကံျပဳခ်က္ မ်ားကို ေပးႏိုင္ဖို႔ အထူးႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ ေနပါေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။

ေဒၚခင္ခ်ဳိအုန္း
ၫြႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္
တရားစြဲႏွင့္ အမႈလိုက္ဦးစီးဌာန

ေမး။ တရား႐ုံးေတြမွာ အမႈေတြ ၾကန္႔ၾကာတာေတြရွိေၾကာင္း ၾကားသိရပါတယ္။ အမႈေတြ ၾကန္႔ၾကာမႈမရွိေစဖို႔ ဘယ္လိုစီမံ ေဆာင္ရြက္ထားပါသလဲ။
ေျဖ။ အမႈေတြ မၾကန္႔ၾကာဖို႔ဆိုတာက ဥပေဒ႐ုံးမ်ားသာမက ဆက္စပ္အဖြဲ႕အစည္း ေတြျဖစ္တဲ့ တရား႐ုံး၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕တို႔ အားလုံး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔ဌာနအေနနဲ႔ကလည္း ကိုယ္တာဝန္ ယူေဆာင္ရြက္ရတဲ့အပိုင္းကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ဥပေဒ႐ုံးအဆင့္ဆင့္ကို ၫႊန္ၾကားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာရ မယ္ဆိုရင္ တရားစြဲမတင္မီ ဥပေဒအႀကံÓဏ္ ေတာင္းတဲ့ကိစၥမွာ ခ်ဳပ္မိန္႔ရီမန္ရွိတဲ့အမႈမ်ဳိးကို ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ၿပီး ခ်ဳပ္မိန္႔ရက္မကုန္ဆုံး မီ အျမန္ဆုံးျပန္ၾကားသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အမႈစစ္ေဆးတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အမႈမွာ အဓိကက်တဲ့ သက္ေသေတြကို ဦးစားေပး ဆင့္ေခၚေပးဖို႔၊ တရား႐ုံးကို တင္ျပဖို႔၊ မလိုတဲ့ သက္ေသေတြကို ပယ္ဖို႔၊ ႐ုံးေရွ႕ကို သက္ေသ ေတြ ေရာက္လာရင္ ဥပေဒအရာရွိမ်ားက မပ်က္မကြက္ စစ္ေဆးေပးဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒအရာရွိေတြေၾကာင့္ အမႈၾကန္႔ၾကာတယ္ ဆိုတာမ်ဳိးမရွိေအာင္ ၾကပ္မတ္ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ႐ုံးခ်ိန္းရက္ နီးႏိုင္သမွ် နီးေအာင္ ခ်ိန္းဆိုေပးဖို႔၊ ေျခာက္လအထက္ ၾကန္႔ၾကာတဲ့အမႈမ်ားမရွိေစဖို႔ သက္ဆိုင္ရာ တရား႐ုံး၊ တရားစြဲအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ဆက္စပ္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္မ်ားနဲ႔ ညႇိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္။

ေမး။ အစိုးရသစ္လက္ထက္ ႏိုင္ငံေရး မႈခင္းေတြကို အမႈ႐ုပ္သိမ္းခြင့္ျပဳၿပီး တရားခံေတြ ျပန္လႊတ္ေပးတဲ့ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဥပေဒ႐ုံး မ်ားက ထိေရာက္ျမန္ဆန္စြာေဆာင္ရြက္ေပး ခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အမႈ႐ုပ္သိမ္းတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အမႈရဲ႕ဘယ္အဆင့္မွာ ႐ုပ္သိမ္းခြင့္ ရွိပါသလဲ။ သက္ဆိုင္ရာအမႈသည္က အမႈ႐ုပ္ သိမ္းလိုရင္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ရပါသလဲ။

ေျဖ။ တရားစြဲဆိုထားတဲ့ ရာဇဝတ္မႈ တစ္ခုကို အၿပီးသတ္အမိန္႔မခ်မီ ဘယ္အဆင့္ မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဥပေဒနဲ႔ညီၫြတ္တယ္၊ အက်ဳိး အေၾကာင္း ခိုင္လုံတယ္ဆိုရင္ ႐ုပ္သိမ္းႏိုင္ပါ တယ္။ တရားခံတစ္ဦးဦးအေပၚ စြဲဆိုထားတဲ့ ျပစ္မႈအားလုံးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တစ္ခုခုပဲျဖစ္ျဖစ္ ႐ုပ္သိမ္းႏိုင္ပါတယ္။ အမႈတစ္ခုမွာရွိတဲ့ တရားခံအားလုံးအတြက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တစ္ေယာက္ေယာက္အတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ႐ုပ္ သိမ္းႏိုင္ပါတယ္။ အမႈသည္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ေက်နပ္မႈရခဲ့လွ်င္ သက္ဆိုင္ရာ နစ္နာသူ အမႈ သည္က အမႈကို ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ သက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ႐ုံးမွာ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ပါတယ္။

အဲဒီလိုေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို ရၿပီဆိုရင္ ပထမဦးဆုံး တရားစြဲအဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ သေဘာ ထား ေတာင္းခံပါတယ္။ တကယ္လို႔ ႐ုပ္သိမ္း ခြင့္ျပဳဖို႔တင္ျပတဲ့အမႈဟာ တရားစြဲဆိုခြင့္ျပဳမိန္႔ ဒါမွမဟုတ္ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔စြဲဆိုတဲ့ အမႈ ျဖစ္ရင္ အဲဒီတရားစြဲဆိုခြင့္ျပဳမိန္႔၊ သေဘာ တူညီခ်က္ ထုတ္ေပးခဲ့တဲ့ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရ ဌာန၊ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ သေဘာတူခြင့္ျပဳ ခ်က္ ရယူဖို႔ေဆာင္ရြက္ရပါတယ္။ အမႈ႐ုပ္သိမ္း ေပးဖို႔ ေလွ်ာက္ထားခ်က္မွာ က်ဳိးေၾကာင္း ဆီေလ်ာ္မႈရွိတယ္။ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ရွိသူက ေလွ်ာက္ထားတာ မွန္တယ္။ ဥပေဒနဲ႔ ညီၫြတ္ တယ္ဆိုရင္ ကြၽန္မတို႔ဥပေဒ႐ုံးမ်ားအေနနဲ႔ အျမန္ဆုံးေဆာင္ရြက္ေပးမွာျဖစ္သလို တရားစြဲ အဖြဲ႕အစည္းေတြထံမွလည္း သေဘာထား အျမန္ဆုံးရရွိေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။ ဥပေဒ႐ုံးေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္ ရြက္မႈအေပၚမွာ ေက်နပ္မႈမရွိလို႔ တိုင္တန္း လာရင္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ဥပေဒအရာရွိေတြအေပၚ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူကိစၥရွိလို႔ တိုင္ၾကားလာခဲ့ရင္ ကြၽန္မတို႔ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕နဲ႔ စစ္ေဆးအေရးယူပါ မယ္။ ဥပေဒအရာရွိေတြရဲ႕ အေျပာအဆို၊ အျပဳ အမူ၊ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ ေက်နပ္မႈ မရွိလို႔ တိုင္တန္းတာမ်ဳိးဆိုရင္ေတာ့ တစ္ဆင့္ ျမင့္ ဥပေဒ႐ုံးက အဖြဲ႕နဲ႔စိစစ္ပါမယ္။ အဲဒီကိစၥ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သက္ဆိုင္ရာဥပေဒ႐ုံးက ေဆာင္ ရြက္ခ်က္ဟာ နည္းလမ္းက်သလား၊ မက်သလား ၾကည့္ပါမယ္။ ဥပေဒအရာရွိေတြရဲ႕ ေဆာင္ ရြက္မႈမွားယြင္းတယ္ဆိုရင္ ဥပေဒနဲ႔အညီ ဆက္လက္အေရးယူမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒ အရာရွိရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္က မွားယြင္းမႈမရွိေပ မယ့္ အဲဒီေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို အမႈသည္ေတြ က မေက်နပ္တာ၊ နားလည္မႈလြဲမွားတာမ်ဳိးဆိုရင္ တိုင္ၾကားတဲ့သူကို ေခၚယူေတြ႕ဆုံၿပီး အက်ဳိး အေၾကာင္း ရွင္းျပပါမယ္။ တိုင္ၾကားသူအေနနဲ႔ ဥပေဒနဲ႔အညီ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သင့္တာ ကို အႀကံျပဳေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။