သဘာဝအန္တရာယ်ကို ကြိုတင်ကာကွယ်

အယ်ဒီတာ့အာဘော်
------------------------

ကျွန်ုပ်တို့မှီတင်းနေထိုင်ရာ ကမ္ဘာကြီးသည် ကြီးမားခိုင်ခံ့သောထုထည် ပမာဏကြီးမားသည့် အစိုင်အခဲကြီးမဟုတ်ပေ။ ဥပမာဆိုလျှင် အနှစ်၊ အကာ၊ အရည်၊ လေတို့ကို ဖုံးအုပ်ထားသောအခွံမာသည့် ကြက်ဥတစ်လုံးနှင့် တူသော မြေသားကမ္ဘာပေါ်တွင်တည်ရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။ မြေထု၊ ကျောက်ထု၊ ရေထု၊ လေထု၊ ချော်ရည်ထု အထပ်ထပ်တို့အပေါ်တွင် တည်ရှိနေသည်။

မြေထုအောက်ရှိကျောက်သားလွှာထု၏ ပြတ်ရွေ့ကြောင်းများသည် ကုန်းမြေမြင့်တက်ခြင်း၊ နိမ့်ကျခြင်းနှင့် တောင်ပြိုလှုပ်ရှားမှုကြီးများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော အပေါ်ယံဘူမိအခြင်းအရာနှင့် လေနာသည်နှင့် တူသော အတွင်းပိုင်းအရာများ တွန်းကန်လှုပ်ရှားမှုများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ဘူမိအခြင်းအရာတို့သည် မြေငလျင်လှုပ်ခြင်းဖြစ်လာသည်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ အပေါ်ယံမြေကမ္ဘာသည် အေးဆေးတည်ငြိမ်နေသည်မဟုတ်၊ အချိန်မရွေး လှုပ်ရှားရိုက်ခတ်မှုဖြစ်လာနိုင်သည်ကို သတိပြုရမည်ဖြစ်သည်။

မြန်မာ့မြေအောက်တွင်ရှိသည့် ပြတ်ရွေ့ကြောင်းများသည် တောင်နှင့် မြောက် တန်းနေကြသည်။ ထိုပြတ်ရွေ့ကြောင်းများ၏ လှုပ်ရှားတွန်းကန်မှု များကြောင့် ငလျင်လှုပ်မှုများဖြစ်ပေါ်နေသည်။ မှတ်တမ်းများအရ အင်အား ကြီး၊ လတ်၊ ငယ် ငလျင်အကြိမ်ပေါင်းတစ်ထောင်ခန့်လှုပ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ရာ ပြင်းထန်သော ငလျင် ၂၇ ကြိမ်လှုပ်ခဲ့ပြီး အင်အားအသင့်အတင့်နှင့် အင်အားအနည်းငယ်ရှိ ငလျင်အကြိမ်ပေါင်း ရာနှင့်ချီ၍လှုပ်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည့် ငလျင်မှတ်တမ်းများရှိသည်။

မြို့ပြများတွင် ပြင်းထန်သောငလျင်လှုပ်ခဲ့ခြင်းကို ရှေးရှေးက စစ်ကိုင်း၊ ပဲခူး၊ ဖြူး၊ မန္တလေး၊ အမရပူရမြို့များတွင် ကြုံတွေ့ရပြီးဖြစ်သည်။ ကျန်မြန်မာ နိုင်ငံအလယ်ပိုင်း၊ အထက်ပိုင်းမြို့များတွင်မူ အင်အားအသင့်အတင့်နှင့် အနည်းငယ်သာရှိသည့် ငလျင်များလှုပ်ခတ်ခဲ့သည်။ အင်အားအသင့်အတင့် ရှိသည်ဆိုသော်လည်း ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများမှာ အပျက်အစီး အနည်းအများရှိသည်။ ငလျင်လှုပ်မှုကြောင့် ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု ဒြပ်ရှိပစ္စည်းများပျက်စီးမှုမှာ ဆုံးရှုံးမှုတန်ဖိုး ကြီးမားသည်။

ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များပေါများရာဒေသမှာ ပုဂံ ယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေဖြစ်သည်။ ပုဂံဒေသသည်လည်း ငလျင်ဘေးဒဏ်နှင့် အစဉ်အဆက်မလွတ်ကင်းခဲ့ချေ။ ၁၉၇၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၈ ရက်နေ့တွင် လှုပ်ခတ်ခဲ့သော ပုဂံငလျင်မှာ အင်အားရစ်ခ်ျတာစကေး ၆ ဒသမ ၈ ရှိသည်။ အင်အားအသင့်အတင့်ရှိသည်ဟုဆိုသော်လည်း အလွန်ပြင်းထန်လွန်းသဖြင့် ပုဂံရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံ အားလုံးနီးပါး အနည်းနှင့်အများ ပျက်စီး ခဲ့သည်။ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်တန်ဖိုးအရ ကြီးမားသောဆုံးရှုံးမှုဖြစ်သည်။ ယင်းကို အစိုးရနှင့် စေတနာရှင်များက ရှေးမူမပျက် ပြန်လည်ပြုပြင်မွမ်းမံ ခဲ့ကြသည်။

၂၀၁၆ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၄ ရက်နေ့တွင် အင်အားရစ်ခ်ျတာစကေး ၆ ဒသမ ၈ ရှိ ငလျင်လှုပ်ခတ်ခဲ့ပြန်ရာ ပုဂံယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ဒေသရှိ စေတီ၊ ပုထိုးများနှင့် သာသနိကအဆောက်အအုံများအနက် စေတီ ၃၈၉ ဆူ ပျက်စီးခဲ့သည်။ ငလျင်ဒဏ်ကြောင့်ပျက်စီးခဲ့သည့် စေတီပုထိုးများပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းများကို ငလျင်လှုပ်ပြီးပြီးချင်း အစိုးရ၊ ပြည်သူ၊ ပရဟိတ အဖွဲ့များ၊ ယူနက်စကိုနှင့် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပပညာရှင်များက ပြုပြင်ခဲ့ကြသည်။ ပုဂံ-ညောင်ဦးဒေသရှိ ရှေးဟောင်းဘုရား၊ စေတီပုထိုးများနှင့် သာသနိက အဆောက်အအုံများ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေးဦးစီးကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယ သမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ ဦးဆောင်သည့်ကော်မတီနှင့် ကော်မတီအဖွဲ့အစည်း အဆင့်ဆင့်တို့က ယနေ့ထက်တိုင် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမွမ်းမံလျက်ရှိသည်။

သို့ဖြစ်ရာ ကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ၏ လမ်းညွှန်မှာကြားချက်နှင့်အညီ တန်ဖိုး ကြီးမားသော ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များ မပျက်စီး၊ မဆုံးရှုံးစေရေး အတွက် ထပ်မံဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကိုပါ ထည့်သွင်းတွက်ချက်၍ ကြိုတင်ကာကွယ်ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေး လုပ်ငန်းများကို ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်ပါကြောင်း။ ။