Tuesday, February 27, 2018

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအကူအညီမ်ားထိေရာက္မႈရွိေစေရး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခဲ့သူမ်ား၏ သေဘာထားအျမင္မ်ား

Image may contain: 1 person
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအကူအညီမ်ား ထိေရာက္မႈရွိေစေရးေဆြးေႏြးပြဲကို ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၆ ရက္တြင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းဗဟိုဌာန-၂ ၌ က်င္းပရာ တက္ေရာက္လာသူတခ်ဳိ႕အား ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းထားပါသည္-
ေဒၚပန္စီထြန္းသိန္း
Executive Director of Local Resource Center (LRC)
ကြၽန္မအေနနဲ႔ေတာ့ ေကာင္းတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုးတက္ေအာင္လုပ္မယ့္ အဖြဲ႕ေတြအကုန္လုံး ဒီပြဲမွာပါတာေပါ့ေနာ္။development parliament ေတြပါတယ္၊ embassy ေတြပါတယ္။ ျပည္တြင္း ျပည္ပက အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႕ေတြပါတယ္။ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြပါ တယ္။ အခုလိုမ်ဳိး အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြပါ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္ရတဲ့အတြက္ အလြန္ဝမ္းသာပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကို သြားမယ္ဆိုရင္ ကြၽန္မတို႔က လူထုအသံကို အမ်ားႀကီးနားေထာင္ရပါတယ္။ လူထုေတြနဲ႔ ထိေတြ႕ေနတဲ့ အဖြဲ႕ေတြျဖစ္တဲ့ community based organizationsလို႔ေခၚတဲ့ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္း ေတြ CSO ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေနမယ္ဆိုရင္ လူထုရဲ႕ အသံကို အၿမဲၾကားေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလိုမ်ဳိးပြဲေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ အဲဒီအသံေတြကို ယူလာေပးၿပီး ကြၽန္မတို႔က ျဖည့္ဆည္းေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းမွာ ပါဝင္ေနတဲ့ ကၽြန္မအေနနဲ႔ ျပည္သူနဲ႔ အစိုးရၾကားမွာ ေပါင္းကူးတံတားအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေပးေနတာျဖစ္ပါတယ္။ အဖြဲ႕ေပါင္း ၄ဝ ပါဝင္တဲ့Myanmar Civil Society Platform for Aid and Development က ႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈလုပ္ငန္းေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ ေအာက္ေျခက အသံေတြယူတာျဖစ္ပါ တယ္။ အဲဒီအသံေတြကို Myanmar Civil Society Platform for Aid and Developmentကေနတစ္ဆင့္ ဒီကေန႔မနက္ေဆြးေႏြးသြားတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ျဖစ္တဲ့DACU မွာ ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ကြၽန္မတို႔ CSO လို႔ေခၚတဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြက ႏိုင္ငံေတာ္ကို တတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္ကေန ျဖည့္ဆည္းေပးေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မတို႔လို အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြကို အစိုးရအေနနဲ႔ လက္တြဲေခၚဖို႔၊ ယုံၾကည္ဖို႔လိုပါ တယ္။ စားပြဲဝိုင္းမွာထိုင္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အေရးေလးေတြ ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြ ေကာင္းေကာင္းလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မယ့္ ဥပေဒေတြလုပ္ ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္မွာ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြ ပါဝင္ေရးဆြဲ ခဲ့တဲ့ Association Registration Law က အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြ လိုအပ္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဖန္တီးေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒရွိတဲ့အတြက္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔ ပိုၿပီး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တယ္။ ပိုၿပီး ပါဝင္ႏိုင္ တယ္။ အစိုးရရဲ႕ ယုံၾကည္မႈေတြ ပိုရႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မတို႔အေနနဲ႔ အဲဒီလိုမ်ဳိးဥပေဒေတြ လိုခ်င္တယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္း ေတြကို ပိုၿပီးယုံၾကည္ေစခ်င္တယ္။ ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ အစိုးရနဲ႔ လက္တြဲ ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔ အမ်ားႀကီး ကူညီ ႏိုင္ပါတယ္။
Ms. Jodi Weedon – Chief Executive Officer (Aust Cham Myanmar) Australia Chamber in Myanmar based in Yangon.
ျမန္မာႏ္ိုင္ငံရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းအတြက္ သိပ္ကိုႀကီးမားတဲ့ အေရးပါတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ မၾကာမီကမွ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေန အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေျပာင္းလဲတာရယ္၊ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းေတြမွာေျပာင္းလဲေနတာေတြေၾကာင့္သာ အခုေအာင္ျမင္မႈေတြလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ အခုလို စားပြဲဝိုင္းေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေနာက္ခံအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတဲ့ အဖြဲ႕ အစည္းေတြနဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္ၾကားမွာေတြ႕ဆုံရတာ အင္မတန္မွ အဓိပၸာယ္ရွိပါတယ္။ ကြၽန္မရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အျမင္ကိုေျပာရမယ္ဆိုရင္ ပုဂၢလိကအဖြဲ႕ေတြအတြက္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲဟာ အထူးသင့္ေလ်ာ္တဲ့ အခြင့္အေရးျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ပုဂၢလိကအဖြဲ႕ေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္အဖြဲ႕ေတြက ဘာေတြလုပ္ႏိုင္တယ္၊ ဘယ္ေလာက္တန္ဖိုးရွိတဲ့အလုပ္ေတြ လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ျပႏုိင္သလို ေအာင္ျမင္မႈေတြရရွိေနတာကို ျပႏိုင္လို႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ပုဂၢလိကအဖြဲ႕ေတြကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေရးမွာ အထူးအေရးပါတဲ့ အဖြဲ႕ေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာ ျပသႏိုင္တဲ့ အတြက္ပါပဲ။
ကြၽန္မအျမင္ကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ဖြံၿဖိဳး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ကလည္း အဓိကလုပ္ရမယ့္ အခ်က္ပါ။ ဒါေပမဲ့ တျခားလူတိုင္းကေတာ့ တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးကိုပဲ အဓိက အခ်က္အေနနဲ႔ ေတြးၾကပါတယ္။ ဒီႏုိင္ငံမွာ ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ဖို႔လိုေနတဲ့ ေနရာေတြကေတာ့ ဥပေဒမူၾကမ္းေတြ ျပင္ဆင္မယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၄ လအတြင္းမွာ ကုမၸဏီ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒထြက္ေပၚလာတယ္ဆိုတာက အဖိုးမျဖတ္ ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ဆိုတာ ကြၽန္မသိထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပုဂၢလိက အဖြဲ႕အစည္း ေတြကို ဥပေဒမူၾကမ္းေတြ ေရးဆြဲတဲ့အခါ ပိုမိုပါဝင္ခြင့္ေပးတာမ်ဳိးေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ဥပေဒေတြ အေကာင္ထည္ေဖာ္ က်င့္သုံးတဲ့အခါ ပိုၿပီးက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ နားလည္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္က ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာအေထာက္အကူျပဳ ဥပေဒ (DAP- Development Assistance Policy)နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိပ္ၿပီး အေလးထားတာကို ေတြ႕ရသလို ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဆိုင္ရာ အေထာက္အကူျပဳ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႕(DACU - Development Assistance Coordination Unit) ကိုလည္း လုပ္ငန္းေတြေအာင္ျမင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အတြက္ သူရဲ႕ပါဝင္မႈဟာ အေရးႀကီးပါတယ္ဆိုတာကိုလည္း ဒီေန႔ေဆြးေႏြးပြဲ ကေန ေတြ႕ရွိပါတယ္။
Dr. Sean Turnell,
Special Economic Consultant to the State Counsellor
ဒီပြဲကျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ဘယ္ေလာက္အေရးပါသလဲဆိုေတာ့ အလြန္ ကို အေရးပါပါတယ္။ အားလုံးသိတဲ့အတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အလွဴရွင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဆီကေနအကူအညီအမ်ားႀကီးရေနတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံပါ။ ဒီအကူအညီေတြအားလုံးအခ်ိတ္အဆက္ရွိေစဖို႔နဲ႔ အစိုးရရဲ႕ စီးပြားေရးမူဝါဒနဲ႔ ကိုက္ညီဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီပြဲကေတာ့ အလွဴရွင္အဖြဲ႕အစည္းေတြ ေတြ႕ဆုံ ၾကတဲ့ပြဲပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရအဖြဲ႕ကသူေတြအားလုံးနဲ႔ စီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္း က သူေတြအားလုံးဟာ အသုံးစရိတ္နဲ႔ ဝင္ေငြျမင့္မားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ အစီအစဥ္ေတြ အားလုံးကို စီမံခ်က္တစ္ခုတည္းမွာ ေပါင္းၿပီးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲကိုသြားတဲ့ေနရာမွာစီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အားလုံးသိၾကတဲ့အတိုင္းပါပဲ ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ အရင္က တင္းက်ပ္လြန္းတဲ့ အေနအထားတို႔၊ ေငြျမဳပ္ေန တာမ်ဳိးတို႔၊ ကိုယ္က်ဳိးအတြက္ ပတ္သက္ေနတာမ်ဳိးေတြ စသျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိ ေနရာကေန အေျပာင္းအလဲလုပ္ေနရတာပါ။ ႏိုင္ငံေရးအရ အေျပာင္းအလဲက လည္း စီးပြားေရးမွာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အရင္က လုပ္ပိုင္ခြင့္ မရတဲ့သူေတြကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြလုပ္ခြင့္ေပးတာ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ စတင္ခြင့္ေပးတာ၊ စီးပြားေရးလြပ္လပ္ခြင့္ေပးတာ စတာေတြလို လုပ္ငန္းေတြ အၿပိဳင္အဆိုင္လုပ္ဖို႔ လမ္းဖြင့္ေပးတာမ်ဳိးေတြပါ။ ဒါေတြက ဒီမိုကေရစီနည္း စနစ္မွာပါဝင္တဲ့ က႑တခ်ဳိ႕ပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးေအာင္ျမင္မႈရွိေစဖို႔ အႀကံျပဳရမယ္ဆိုရင္ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျပဳလုပ္ရာမွာ စီးပြားေရး လြတ္လပ္ခြင့္ရွိဖို႔ လိုတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ ျမန္မာေတြ အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြရဲ႕ အရည္အခ်င္းေတြ၊ စိတ္အားထက္သန္မႈေတြနဲ႔ လုပ္ႏိုင္စြမ္းေတြကို ကြၽန္ေတာ္ အၿမဲတမ္းသေဘာက်ပါတယ္။ သူတို႔အတြက္ အဓိကလိုေနတာကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ကူးအိပ္မက္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ခြင့္ျပဳမယ့္ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိဖုိ႔ လိုေနတာပါပဲ။ အတိတ္ကာလကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးမွာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ႔ တင္းက်ပ္ထားပါတယ္။ စီးပြားေရး မူဝါဒအရ ကြၽန္ေတာ္တို႔လုပ္ႏိုင္မယ့္ အေရးႀကီးဆုံးအခ်က္ကေတာ့ သူတို႔ေတြ စိတ္ဝင္စားတာကို လုပ္ခြင့္ေပးဖို႔၊ သူတို႔ရဲအိပ္မက္ေတြကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခြင့္ေပးဖို႔ပါပဲ။ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးတာ၊ ေျဖေလွ်ာ့ေပးတာ မ်ဳိးေတြဟာ အဓိကက်တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာေတြျဖစ္သလို စီးပြားေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕ အစည္းေတြ ဖြဲ႕တာမ်ဳိးလို တျခားဟာေတြလည္း လုပ္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္အရကေတာ့ ႏိုင္ငံတြင္းမွာရွိတဲ့သူေတြအတြက္ စီးပြားေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ပိုေပးတာဟာအေရးႀကီးဆုံးအခ်က္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါမွ စစ္မွန္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ဳိး ျဖစ္လာမွာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးအလားအလာကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးေကာင္းပါ တယ္။ အထူးသျဖင့္ ကာလလတ္နဲ႔ ေရရွည္ကာလေတြအတြက္ပါ။ အခု အခ်ိန္မွာေတာ့ စီးပြားေရးတိုးတက္လာဖို႔အတြက္ အေကာင္းဆုံး အေနအထား မွာရွိေနပါတယ္။ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတဲ့အခ်က္က ႏွစ္ႏွစ္နီးပါး အတြင္းမွာ အစိုးရဟာ အေသးစားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ တည္ၿငိမ္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့အခ်က္ပါ။ ေခ်းေငြပမာဏ၊ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ၊ ေငြစကၠဴအသစ္ ထပ္ထုတ္တာစတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ အေသးစားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ တည္ၿငိမ္မႈ ရွိ၊ မရွိ ျပတဲ့ အဓိကလကၡဏာေတြပါ။ အခု အဲဒီအခ်က္ေတြအားလုံး အေျခအေန ေကာင္းေနပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ တိုးတက္မႈျဖစ္ေစႏိုင္မယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ဒုတိယလႈိင္းမွာ ပါဝင္ႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြ အခု ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္မွာ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္းက အားေကာင္းေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ႀကီးႀကီးမားမားစတင္ဖို႔ အေစာကေျပာခဲ့သလိုပါပဲ။ စီးပြားေရး လြတ္လပ္ခြင့္ပိုရွိလာေအာင္ လုပ္ဖို႔လိုပါ တယ္။ မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြကိုဖယ္ရွားၿပီး ျပည္သူေတြ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ကူးေတြကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔ စီးပြားေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။
Dr. Stephan Paul Jost
WHO Representative to Myanmar
ဒီအခမ္းအနားက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အလြန္ကိုအေရးပါတဲ့ အခမ္းအနားလို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအကူအညီေပးေရးမူဝါဒက မတူညီတဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အစိုးရေတြနဲ႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြကို မိတ္ဖက္ေဆာင္ရြက္ရာမွာ အေရးပါတဲ့မူေဘာင္ျဖစ္ပါတယ္။ စဥ္ဆက္မျပတ္တဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံခ်က္ကလည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံခ်က္ေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ ရာမွာ အလြန္ကိုအေရးႀကီးတဲ့အရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈမွာ စိန္ေခၚမႈေတြအမ်ားႀကီး ရွိေနသလို သိသာထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္မႈေတြကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါ တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၿပီးခဲ့တဲ့ငါးႏွစ္အတြင္းမွာ လူမႈေရးနဲ႔ စီးပြားေရးနယ္ပယ္ မွာသာမက ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးမွာ ျမန္ဆန္စြာ နဲ႔ တိုးတက္ေနပါတယ္။ နယ္ပယ္မ်ားစြာမွာ ေျဖရွင္းစရာေတြလည္းအမ်ား ႀကီးရွိေနပါေသးတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စဥ္ဆက္မျပတ္တဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈရရွိေရး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမွာ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈလုပ္ေဆာင္ရာမွာ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုမထိခိုက္ေစဘဲ လုပ္ေဆာင္မွသာ အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြက အဲဒီအက်ဳိးဆက္ကိုခံစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကမၻာ့ဘဏ္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဒီႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအေပၚ အကဲျဖတ္ရရင္ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္အဆင့္ ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ခိုင္မာအားေကာင္းလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါမွသာ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးက သူတို႔ဆႏၵ ရွိတဲ့အတိုင္း လုပ္ငန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းကသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စီးပြားေရးအရ အလ်င္ျမန္ဆုံး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြမွာ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ေတြနဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမႇင့္တင္မႈအပိုင္းေတြ ခိုင္မာအားေကာင္း လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမႇင့္တင္မႈအပိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ေရးက အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အဲဒီအပိုင္းကိုလုပ္ေဆာင္ရာမွာ အခက္အခဲေတြရွိသလို ေကာင္းမြန္တဲ့ စီမံခ်က္လည္း လိုအပ္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလုံး သိရွိၿပီးျဖစ္ပါတယ္။
စြမ္းေဆာင္ရည္ျမႇင့္တင္မႈပိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ မူဝါဒမွာ ႀကီးမားတဲ့စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းက တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြအၾကား လူမ်ဳိးစု ျပသနာေတြကို အဆုံးသတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွသာ စဥ္ဆက္မျပတ္တဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို မွန္ကန္တဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ႏိုင္မႈ အနာဂတ္အလားအလာက အလြန္ကိုေကာင္းမြန္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဂ်ီဒီပီဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈက ရွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါး ရွိပါတယ္။ ဒီလိုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္တာကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလာဖို႔ ပညာေရးက႑က အလြန္ကိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ငယ္ရြယ္တဲ့ လုပ္သားထုရွိေနတဲ့အတြက္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ အလားအလာေကာင္း ေတြ ရွိေနပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြျမႇင့္တင္ရာမွာ အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံ တစ္ဝန္း သာတူညီမွ်တဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈျဖစ္ဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပိုရလာေလေလ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ပိုဝင္လာေလေလပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အလားအလာေကာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္တဲ့ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံကျဖစ္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ဖက္ဒရယ္ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒရွိပါတယ္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံက ျပည္နယ္ ၁၆ ခုနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီး ၁၄ ခုရွိပါတယ္။ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြကို အဲဒီျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျပႆနာေတြကို သူတို႔ဘာသာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ပိုေပးသင့္ပါတယ္။ ဒါဟာအနာဂတ္မွာ တိုင္းျပည္အတြက္ အလြန္ကိုအေရးႀကီး ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ဘာေတြကအေရးႀကီး သလဲဆိုေတာ့ လူမႈေရးက႑ကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ပံ့ပိုးေပးဖို႔ လိုအပ္ တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ပညာေရးက႑ကလည္း ျပည္သူေတြကို အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း သင္တန္းေတြေပးရာမွာ အေရးႀကီးပါတယ္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္က ျမန္ဆန္စြာနဲ႔ ေျပာင္းလဲေနပါတယ္။ နည္းပညာသစ္ေတြကို ဒီလိုသင္တန္းေတြမွာ အသုံးခ်ႏိုင္ဖို႔လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ က်န္းမာေရး က႑ကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြကို ေကာင္းမြန္စြာ ပံ့ပိုးေပးရာမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမႇင့္တင္မႈအပိုင္းကလည္း ဆက္လက္အေရးပါ ေနမွာျဖစ္ပါတယ္။
Ms. Ellen Goldstein
World Bank Regional Country Director
(Myanmar, Cambodia and Lao PDR)
ဒီပြဲက ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ျမန္မာအစိုးရအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏွစ္ႏွစ္၊ သုံးႏွစ္နဲ႔ ငါးႏွစ္အတြင္းမွာ ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ရွိလာတာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ တိက်တဲ့ ပန္းတိုင္မရွိရင္ ေရွ႕ဆက္ဖို႔ အလြန္ခက္ပါတယ္။ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ စီမံကိန္းဆိုတာကလည္း အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ အခုဆိုရင္ အစိုးရက ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ၊ ဦးတည္ခ်က္ေတြ ေအာင္ျမင္ ဖို႔ ႏိုင္ငံတြင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမိတ္ဖက္ေတြဆီက အႀကံ ဥာဏ္ ရယူေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။
ကမၻာ့ဘဏ္က ျမန္မာ့စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအေပၚ အာ႐ုံစိုက္ ေနပါတယ္။ ၂ဝ၁၁ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ စလုပ္ကတည္းက ေစ်းကြက္စနစ္အမ်ဳိးမ်ဳိးမွာ ေျဖေလွ်ာ့မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလး တိုးတက္လာခဲ့တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာဟာ ႏွစ္စဥ္ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ျပည္ပ တိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ႏွစ္ဆတိုးခဲ့ၿပီးGDP ခုနစ္ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိလာတဲ့ ေနာက္ဆုံး ႏိုင္ငံတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈမွာ ေစ်းကြက္ေလွ်ာ့ခ်မႈနဲ႔ ေငြလုံးေငြရင္းရေငြမွာထင္သာတဲ့ တိုးတက္မႈေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါကရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ အလြန္အေရးပါတဲ့ အၫႊန္းကိန္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကာလမွာ ဒီေန႔အခ်ိန္ အထိ ေတာ္ေတာ္ေလးတိုးတက္မႈေတြရွိေနတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ျမင္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ ေထာက္ျပခ်င္တဲ့ အႀကီးဆုံးစိန္ေခၚမႈကေတာ့ ႏိုးႏိုးၾကားၾကားနဲ႔ ဆက္ထိန္းထားဖို႔၊ မက္ခ႐ိုစီးပြားေရးနဲ႔ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာတည္ၿငိမ္မႈကို ဆက္ထိန္း ထားဖို႔ လိုတယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ျမင္သာတဲ့ တည္ၿငိမ္မႈေတြရွိပါတယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြျပဳလုပ္ဖို႔ လယ္သမားေတြကအစ အားလုံးပါဝင္မႈရွိတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္တစ္ရပ္ဖန္တီးဖို႔၊ အေရးအႀကီးဆုံးက ပုဂၢလိကနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ က႑ေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခု တေလးတစား ေထာက္ျပခ်င္တာက အေျခခံအခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလိုင္းေတြ ပိုခ်ဲ႕ဖို႔၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး တိုးခ်ဲ႕တည္ေဆာက္ ဖို႔ လိုအပ္ေနေသးပါတယ္။
အေရးအႀကီးဆုံးကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရွိတဲ့ တိုင္း ေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြအားလုံးမွာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းဖို႔၊ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္တစ္ရပ္ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုဖန္တီးမလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ က အလြန္အေရးႀကီးေပမယ့္ အေျခအေနက အလြန္႐ႈပ္ေထြးပါတယ္။ တိုင္း ေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္ေတြနဲ႔ ေဒသအသီးသီးမွာရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြအၾကား ေျပလည္ေစမယ့္အေျဖေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ၿပီး အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဦးတည္ထားတဲ့ စီမံကိန္းေတြ တကယ့္ကိုလိုအပ္ပါ တယ္။ ဒီထဲမွာ ခရီးသြားလာမႈေတြကိုပိတ္ပင္ထားတဲ့ ရခိုင္ေဒသလည္း ပါဝင္ပါ တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတစ္ေလွ်ာက္ ဒါက ျမန္မာအစိုးရအတြက္ ရခိုင္အေရးကိုဘယ္လိုကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေနသလဲ ျပသဖို႔၊ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ မစၥတာ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ မွတ္ခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာကို ျပသဖို႔ အခြင့္အေရးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ ေနရပ္ျပန္လည္ပို႔ေဆာင္ေရးအတြက္ ေနာက္ေျခာက္လ၊ တစ္ႏွစ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းတိုးတက္မႈေတြရရွိဖို႔ ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးၿပီး က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္
တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔က တကယ့္ကို ရွင္းရွင္း လင္းလင္းပါပဲ။ ဒါကအေရးႀကီးကိစၥေတြထဲက တခ်ဳိ႕ျဖစ္ပါတယ္။
စီးပြားေရးေအာင္ျမင္မႈေတြရဖို႔ ျမန္မာစဥ္ဆက္မျပတ္ စီးပြားေရးစီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္းက အလြန္အေရးႀကီး ပါတယ္။ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ စီမံကိန္းရာေပါင္းမ်ားစြာမွာ ရည္မွန္းခ်က္ငါးခုနဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာ ၂၈ ခု ရွိပါတယ္။ ရည္မွန္းခ်က္ေတြျပည့္ဝဖို႔ စီမံခန္႔ခြဲေရးပိုင္းကိုေစာင့္ၾကည့္ရမွာက အစိုးရအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ပါ လိမ့္မယ္။ နည္းဗ်ဴဟာတစ္ခုစီရဲ႕အၫႊန္းကိန္းေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔နဲ႔ နည္းဗ်ဴဟာ အသီးအသီးကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရာမွာရလဒ္တစ္ခုစီကို ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ အျမင္ေတြ၊ သုံးသပ္မႈေတြရရွိဖို႔အတြက္ အဆိုပါ ရည္မွန္းခ်က္ငါးရပ္နဲ႔ နည္းဗ်ဴဟာ ၂၈ ခ်က္ဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ ေတာ္ေတာ္ေလးေကာင္းပါတယ္။ ဒါမွသာက႑အသီးသီးရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈက ဘာလဲဆိုတာ အစိုးရတစ္ရပ္လုံး၊ တစ္ႏိုင္ငံလုံးနဲ႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကသိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အားလုံးကလည္း ရည္မွန္းခ်က္ေတြျပည့္ဝဖို႔ ဘယ္လိုအေကာင္ အထည္ေဖာ္ရမလဲဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပႆနာေတြကို အတူတကြ ေျဖရွင္း ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိအစိုးရစတင္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္း စဥ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ GDP ခုနစ္ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ တိုးေနၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလး ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ တက္လာေနတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအယူဝါဒေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေနႏိုင္တဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ခရီးသြားလုပ္ငန္းေတြမွာ စိုးရိမ္မႈတခ်ဳိ႕ရွိတာကလြဲၿပီး တျခားက႑ေတြမွာ က်သြားတာ မေတြ႕ပါဘူး။ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနဲ႔ ဆင္းရဲမႈေလွ်ာ့ခ်ေရး အတြက္ အလားအလာေကာင္းေတြ ရွိေနပါတယ္။ လူမႈဖူလုံေရးလုပ္ငန္းေတြလည္း လုပ္ေနပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ကြၽန္ေတာ္ဘာေတြးမိသလဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတြင္း စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏႈန္းကို အရွိန္ျမႇင့္ဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ ျမန္မာ့ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးစီမံကိန္းက ေတာ္ေတာ္ေလးေကာင္းမြန္မႈရွိတယ္လို႔ ေတြးမိပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာေတြအမ်ားႀကီးကို အေတာ္ေလး ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈတခ်ဳိ႕ဟာ ဥပေဒေရးရာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈထက္ ပိုလြယ္ခဲ့တာေၾကာင့္ပါ။ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီးတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ပထမအဆင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလို႔ေခၚပါတယ္။ က်န္တာေတြက အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အေတာ္ေလ
းခက္ခဲပါတယ္။ ဒါေတြကစိန္ေခၚမႈေတြ ျဖစ္လာပါၿပီ။ ယခု ျမန္မာ အစိုးရက ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္မႈ ေဒသတြင္း စီးပြားေရးအျမန္ဆုံးတိုးတက္လာ ႏိုင္မယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါသလားဆိုေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ျမန္မာက ေနာက္ကေန ေရွ႕တက္လာေနပါၿပီ။ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ေအာင္ျမင္ဖို႔ အဓိကအခ်က္က ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္မႈဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေမးခြန္းကိုေျဖဖို႔ ေစာလြန္းပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေကာင္းေကာင္း မြန္မြန္ တိုးတက္ေနတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အဖြဲ႕အစည္းအားလုံးအတြက္ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးဖို႔နဲ႔ ပုဂၢလိက က႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အရွိန္ျမင့္လာေစမယ့္ အဖြဲ႕အစည္းပိုင္းဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရည္ရြယ္လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ။
ေတြ႔ဆုံေမးျမန္း - ေက်ာ္ထိုက္စိုး၊
ေအးႏွင္းညိဳ၊ စုရည္မြန္၊ သီရိမင္းထြန္း၊ မိုးမမ

No comments:

Post a Comment