မင္းလွ ဒီဇင္ဘာ ၃ဝ
မေကြးတိုင္းေဒသႀကီး သရက္ခ႐ိုင္ မင္းလွၿမိဳ႕ရွိ ေရွးေဟာင္းမင္းလွ ခံတပ္ႀကီးအား ျပည္တြင္းခရီးသြားမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားခရီးသြားမ်ား ဝင္ေရာက္ ေလ့လာမႈမ်ားျပားလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
မင္းလွၿမိဳ႕ ဧရာဝတီကမ္းပါးထိပ္တြင္ တည္ေဆာက္ထားေသာ မင္းလွ ခံတပ္သည္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ တတိယစစ္ပြဲျဖင့္ အထူးထင္ရွားေသာ ေရွးေဟာင္း နယ္ေျမျဖစ္သည္။ မင္းလွခံတပ္ကို (၁၈၆ဝ-၆၁)ခုႏွစ္တြင္ ကေနာင္မင္းသားႀကီးဦးစီး၍ ျပင္သစ္ႏွင့္အီတလီ အင္ဂ်င္နီယာမ်ား၊ ႏိုင္ငံျခား ပညာေတာ္သင္ျပန္ ျမန္မာလူငယ္ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားပူးေပါင္း၍ ဧရာဝတီျမစ္မွ ဆန္တက္လာမည့္ အဂၤလိပ္သေဘၤာမ်ားကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္ရန္ ႀကီးမားခိုင္ခံ႔စြာ တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္။
ခံတပ္ႀကီးသည္ အေရွ႕အေနာက္အလ်ား ၁၈၄ ေပႏွင့္ ေတာင္ေျမာက္ အလ်ား ၁၇၁ ေပ၊ အျမင့္၂၆ ေပရွိ ၿပီး နံရံမ်ားတြင္ စစ္သည္ေတာ္မ်ားေနထိုင္ရန္ႏွင့္ ပစၥည္း ရိကၡာသိုေလွာင္ရန္ အခန္းေပါင္း ၂၁ ခန္း ပါဝင္ဖြဲ႕စည္းထားသည္။ ခံတပ္အတြင္းပိုင္းမွ အေပၚတက္ရန္ ေတာင္ဘက္ႏွင့္ ေျမာက္ဘက္တြင္ ေလွကား ႏွစ္စင္းစီ စုစုေပါင္း ေလွကား ေလးစင္းတပ္ဆင္ထားကာ အေနာက္ ဘက္အဝင္ေပါက္ ဝဲ၊ ယာမွ
ခံတပ္ေပၚသုိ႔ အေျမာက္မ်ားတင္ရန္ ဆင္ေျခေလွ်ာလမ္းမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ ထားသည္။အေျမာက္ဒဏ္ႏွင့္ က်ည္ဆန္ မေဖာက္ဝင္ေစရန္ နံရံထူႀကီးႏွစ္ခု ၾကား၌ ေျမသားမ်ားဖို႔၍ တည္ေဆာက္ထားသည္။ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္မ်ား ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္စဥ္ မင္းလွခံတပ္မွ မင္းထင္မင္းလွ ရဲေခါင္သူရိန္ႏွင့္ တပ္သား ၅ဝဝ ေက်ာ္တို႔က အေျမာက္ႀကီး ၃၅ လက္၊ ဓား၊ ေသနတ္၊ မီးေပါက္ စသည္ တို႔ျဖင့္ ႀကံ့ႀကံ့ခံ ခုခံတိုက္ခိုက္ခဲ့ၾက သည္။
''မင္းလွခံတပ္ႀကီးကို ျမန္မာ့ ေရွးေဟာင္းသမိုင္းဝင္ ယဥ္ေက်းမႈ အေဆာက္အအုံႀကီးအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ေရွးေဟာင္းသုေတသနနဲ႔ စာၾကည့္တိုက္ဦးစီးဌာနက ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ကေန အခုအခ်ိန္အထိ ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။ ခံတပ္ႀကီး အတြင္းမွာ ပလတ္စတစ္နဲ႔ အမိႈက္ ကင္းမဲ့ဇုန္အျဖစ္ အမိႈက္ျခင္းေတြ ထားရွိၿပီး ဝန္ထမ္းေလးဦးနဲ႔ ေန႔စဥ္ သန္႔ရွင္းေရး၊ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္း ေရးလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ ကြၽဲ၊ ႏြားတိရစၧာန္ေတြ ဝင္ေရာက္မႈ၊ ခံတပ္အတြင္း အရက္ေသစာ ေသာက္စားမႈနဲ႔ မဖြယ္မရာမႈေတြ မျပဳလုပ္ဖို႔လည္း အထူးတားျမစ္ ထားပါတယ္။ ျပည္တြင္းခရီးသြား ေတြအျပင္ ႏိုင္ငံျခားခရီးသြားမ်ား ဝင္ေရာက္မႈကလည္း တစ္လကို ပ်မ္းမွ် ၁ဝဝ ေက်ာ္ကေန ၃ဝဝ အထိရွိတယ္''ဟု ေရွးေဟာင္း သုေတသနႏွင့္ အမ်ဳိးသားျပတိုက္ မင္းလွဌာနစိတ္မွ ဒုတိယဦးစီးမွဴး ေဒၚလွဝင္းရီက ေျပာသည္။
ေက်ာ္စြာ(မေကြး)
No comments:
Post a Comment