ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာဖေမြင့် တီမောလက်စ်တေနိုင်ငံ၏ ပြည်လုံးကျွတ်ဆန္ဒခံယူပွဲ နှစ်(၂၀)ပြည့်အထိမ်းအမှတ်အခမ်းအနား တက်ရောက်

တာဆီတော်လူ ဩဂုတ် ၃၀

ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာဖေမြင့်သည့် ယနေ့ ညနေပိုင်းတွင် တီမောလက်စ်တေနိုင်ငံ၊ မြို့တော် ဒီလီ၏ အနောက်ဘက်ကမ်းရိုးတန်းရှိ Tasitolu ငြိမ်းချမ်းရေးပန်းခြံ၌ ကျင်းပသည့် တီမောလက်စ်တေ ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ပြည်လုံးကျွတ်ဆန္ဒခံယူပွဲ နှစ် (၂၀)ပြည့်အထိမ်းအမှတ်အခမ်းအနားသို့ နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အထူးသံတမန်အဖြစ် တက်ရောက်သည်။

အခမ်းအနားသို့ ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးနှင့်အတူ အဖွဲ့ဝင်များဖြစ်ကြသော အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံနှင့် တီမောလက်စ်တေ နိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဒေါ်အိအိခင်ဧ၊ ပြန်ကြားရေးနှင့် ပြည်သူ့ ဆက်ဆံရေးဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူး ချုပ် ဦးရဲနိုင်နှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံရုံးမှ ဒုတိယအတွင်းဝန် ဒေါ်ငြိမ်းအိဖြူတို့လည်း တက်ရောက် ကြသည်။

အခမ်းအနားကို နိုင်ငံတော်သီချင်း ဖြင့် ဖွင့်လှစ်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ အတွင်း ရေးမှူးချုပ် မစ္စတာ ဂူတာရက်စ်ထံမှ ဗီဒီယိုဖိုင်ဖြင့် ပေးပို့သော သဝဏ်လွှာကို ပြသသည်။

ဂုဏ်ပြုဆုများချီးမြှင့်

ယင်းနောက် တီမောလက်စ်တေ ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ သမ္မတ Francisco Guterres Lu-Oloက အဖွင့်အမှာစကားပြောကြားပြီး ၎င်းနိုင်ငံ အကျိုးစီးပွားအတွက် ထူးချွန်စွာ ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည့် နယ်ပယ် အသီးသီးမှ ပုဂ္ဂိုလ်များအား ဂုဏ်ပြု ဆုများ ချီးမြှင့်သည်။

ထို့နောက် ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု အဆိုအကနှင့် တေးဂီတတို့ဖြင့် ဖျော်ဖြေ တင်ဆက်ကြပြီး မီးရှူးမီးပန်းများ ပစ်ဖောက်ကာ အခမ်းအနားကို အောင်မြင်စွာရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။

အဆိုပါ အခမ်းအနားကျင်းပရာ Tasitolu ငြိမ်းချမ်းရေးပန်းခြံကို သမိုင်းကြောင်းဖြစ်ရပ်များနှင့် ယဉ်ကျေးမှု အစဉ်အလာများအရ ၂၀၀၂ ခုနှစ်က စတင်တည်ထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ကမ်းရိုး တန်းရှိ ကာကွယ်တောတွင် ရေတိမ်ပိုင်း၊ စွတ်စိုမြေနှင့် ဆားငန်ရေကန်တို့ ပါဝင် ကာ ဧရိယာမှာ ဟက်တာ ၁၅၄၀ ကျယ်ဝန်းသည်။ ၎င်းတွင် ၂၀၁၂ ခုနှစ်က ဆောက်လုပ်ခဲ့သော ကြယ်ငါးပွင့်အဆင့် ရှိ ဟိုတယ်တစ်လုံးနှင့် အနီရောင်ရှိသော သဘာ၀ရေကန်တို့တည်ရှိရာ နိုင်ငံခြား ခရီးသွား ဧည့်သည်များအတွက် ဆွဲဆောင်ရာနေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။

လွတ်လပ်ရေးရရှိရန် ကြိုးပမ်းခဲ့

တီမောလက်စ်တေ နိုင်ငံသည် ပေါ်တူဂီတို့ လက်အောက်တွင် ၁၆၄၀ ပြည့်လွန်နှစ်များမှစ၍ ၁၉၇၅ ခုနှစ်အထိ နှစ်ပေါင်း သုံးရာကျော် ကိုလိုနီဖြစ်ခဲ့သည်။ ၎င်းနိုင်ငံ ပြည်သူတို့၏ တွန်းလှန်မှုဖြင့် ၁၉၇၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် လွတ်လပ်ရေးကြေညာနိုင်ခဲ့သော်လည်း ၁၉၇၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်တွင် အင်ဒိုနီးရှား၏ သိမ်းပိုက်မှုကို ခံရသည်။ သို့သော် ၎င်းနိုင်ငံ ပြည်သူတို့က လက်မခံ ဘဲ ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်မှုဖြင့် လွတ်လပ် ရေးရရှိရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။

သမ္မတရွေးချယ်တင်မြှောက်

၁၉၉၉ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၃၀ ရက်တွင် လူထုဆန္ဒခံယူပွဲတစ်ရပ်ကျင်းပပြီး မဲပေး ကာ ဆန္ဒဖော်ထုတ်ခဲ့ကြသည်။ ကမ္ဘာ့ ကုလသမဂ္ဂကလည်း ၁၉၉၉ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်မှစ၍ အရှေ့တီမော သို့ ငြိမ်းချမ်းရေးမစ်ရှင် ဖွဲ့စည်းစေလွှတ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၂ ခုနှစ် မေ ၂၀ ရက် တွင် လွတ်လပ်သော တီမောလက်စ်တေ ဒီမိုကရက်တစ် သမ္မတနိုင်ငံအဖြစ် ကြေညာနိုင်မှုနှင့်အတူ ကုလသမဂ္ဂ၏ ၁၉၁ နိုင်ငံမြောက် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်လာ ခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပါလီမန် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပြီး သမ္မတကို စတင်ရွေးချယ် တင်မြှောက်နိုင်ခဲ့ကြသည်။

၎င်းတို့နိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် ရရှိရေးအတွက် လူထုဆန္ဒခံယူပွဲတစ်ရပ်ကို ရဲဝံ့သတ္တိရှိ စွာဖြင့် ကျင်းပနိုင်ခဲ့ကြပြီး ပြတ်သားသော ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် မဲပေးကာ ဆန္ဒဖော် ထုတ်ပြသနိုင်ခဲ့ကြသည်။

ဂုဏ်ယူစွာဖြင့် ကျင်းပ

ထိုသို့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ကြသည့် ၁၉၉၉ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၃၀ ရက်မှ ယခုအခါ နှစ်ပေါင်း (၂၀)ပြည့်မြောက်ခဲ့ပြီဖြစ်ရာ ၎င်းနေ့ထူးနေ့မြတ် အထိမ်းအမှတ်အခမ်း အနားကို ဂုဏ်ယူစွာဖြင့် ကျင်းပခြင်း ဖြစ်သည်။

နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးပိုမိုခိုင်မြဲ

ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံ နှင့် တီမောလက်စ်တေ ဒီမိုကရက်တစ် သမ္မတနိုင်ငံတို့သည် ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်မှစ၍ သံတမန် ဆက်ဆံရေး ထူထောင်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပြီး ယနေ့ကျင်းပသော အထိမ်းအမှတ်အခမ်း အနားသို့ နိုင်ငံတော်၏အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အထူး သံတမန်အဖြစ် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာဖေမြင့် တက်ရောက်ခြင်းဖြင့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး ပိုမိုခိုင်မြဲကောင်းမွန်ခြင်း၊ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများ ပိုမိုတိုးတက်များပြား လာနိုင်ခြင်း အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိနိုင် မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

သတင်းစဉ်